Cuộc điều tra riêng biệt của đài Sky News (Anh) đã phát hiện sự thật động trời: Tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và chế độ Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã cấu kết thực hiện nhiều giao dịch mờ ám ngoài chiến trường.
Sky News dẫn 22.000 tài liệu bị rò rỉ – trong đó có nhiều thư tay của các thủ lĩnh IS – cho thấy chúng hợp tác với chế độ Assad ở thành phố cổ Palmyra – bị Damascus tái chiếm hồi cuối tháng 3 vừa qua. Tài liệu cũng chỉ ra rằng IS đào tạo thành viên ở nước ngoài để tấn công các mục tiêu phương Tây. Quá trình này diễn ra trước một thời gian so với dự đoán của các dịch vụ an ninh phương Tây.
Tại Palmyra, một số tay súng IS đào thoát xác nhận IS “cố tình để mất thành phố” vào tay quân chính phủ Syria như một phần thỏa thuận hợp tác đôi bên. Thỏa thuận bao gồm những điểm chính: IS rút vũ khí gồm pháo binh hạng nặng và súng máy phòng không khỏi Palmyra; hai bên tiến hành giao dịch đổi dầu lấy phân bón (trước đó đã diễn ra nhiều năm); sắp xếp để lực lượng IS sơ tán trước khi Damascus tấn công vào Palmyra.
Trong 18 tháng qua, Sky News đã duy trì liên lạc với nhóm Quân đội Syria Tự do (FSA). FSA đang hoạt động ở bên kia biên giới Thổ Nhĩ Kỳ và điều hành một mạng lưới giúp những kẻ đào tẩu khỏi hàng ngũ IS bỏ trốn.
Nhiều kẻ đào thoát vẫn tuyên bố trung thành với IS. Nguyên nhân họ rời nhóm là do bất đồng với một số thủ lĩnh cấp cao. Tuy nhiên, những người này thực tế vẫn tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của Nhà nước Hồi giáo: luật Sharia nghiêm ngặt; mộng thành lập Đế chế Hồi giáo và chiến đấu chống lại bất kỳ ai bị IS xem là kẻ thù.
Trong khi đó, hôm 2-5, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã có cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Mỹ John Kerry về giải pháp hòa bình và tuân thủ lệnh ngừng bắn ở Syria. Cuộc hội đàm được tổ chức theo yêu cầu từ phía Washington.
Theo Bộ Ngoại giao Nga, 2 bộ trưởng cũng đề cập tới cuộc xung đột chết người ở vùng Nagorno-Karabakh, nơi thuộc lãnh thổ Azerbaijan nhưng có đông người Armenia sinh sống, và những phát triển ở khu vực Trung Đông.
Cùng ngày 2-5, Pháp kêu gọi Nhóm Hỗ trợ Syria Quốc tế (ISSG) tổ chức hội đàm cấp bộ trưởng để khôi phục lệnh ngừng bắn mong manh ở Syria. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Pháp Romain Nadal đề nghị 17 thành viên ISSG “khôi phục thỏa thuận ngừng bắn, tái khẳng định sự cần thiết của việc bảo vệ dân thường cũng như tạo cơ hội cho các cuộc đàm phán hướng tới một giải pháp chính trị”.
Ngoài ra, ông Nadal mạnh mẽ lên án các cuộc tấn công của chế độ Assad đã gây ra nhiều thương vong, đồng thời yêu cầu những người ủng hộ Damascus (gồm Nga và Iran) sử dụng ảnh hưởng giúp giảm thiểu xung đột.
Ngoại trưởng Pháp Jean-Marc Ayrault trong chuyến đi tới Mali nói thêm rằng Pháp đã làm hết sức để thúc đẩy tiến trình hòa bình ở Syria, hy vọng sẽ được nối lại càng sớm càng tốt. “Các cuộc tấn công vào Aleppo phải dừng lại. Chúng tôi đã nói với các đối tác Mỹ về sự can thiệp cần thiết của Nga đối với chế độ Assad” – ông Ayrault tuyên bố.
P. Nghĩa (Theo Sky News, TASS)
Theo Người Lao Động