Giới phân tích cho rằng nhà chức trách Nga đang chuẩn bị nền tảng cho sự thay đổi hiến pháp trước khi Putin kết thúc nhiệm kỳ năm 2024.
Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: Reuters. |
“Thưa ngài Vladimir Vladimirovich, dư luận đang đặt ra nhiều câu hỏi. Giờ là lúc chúng ta trả lời những câu hỏi đó, mà không vi phạm các điều khoản cơ bản của hiến pháp. Luật pháp, thậm chí hiến pháp, không phải là giáo điều”, Chủ tịch Duma Quốc gia (Hạ viện Nga) Vyacheslav Volodin phát biểu trong cuộc họp tại Điện Kremlin hôm 25/12, sử dụng cách gọi tôn trọng đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin, theo Stars and Stripes.
Volodin lưu ý hiến pháp hiện tại của Nga được soạn thảo cách đây 25 năm, khi “nhà nước đứng bên bờ vực sụp đổ, nghĩa vụ xã hội không được thực hiện và người dân mất niềm tin vào chính quyền”. Ông đề xuất thẩm phán Tòa án Hiến pháp và chuyên gia pháp lý xem xét “hiến pháp nên được sửa đổi như thế nào và các quy tắc phát triển để hiến pháp phù hợp với các nguyên lý đã được thông qua”.
Volodin không đề cập đến vấn đề kế nhiệm, nhưng các nhà phân tích nói rằng phát biểu của ông cho thấy nhà chức trách Nga đang chuẩn bị nền tảng cho những thay đổi trước khi Putin kết thúc nhiệm kỳ tổng thống năm 2024. “Đây là vấn đề về chuyển giao quyền lực”, Gleb Pavlovsky, nhà phân tích chính trị và cựu trợ lý của Điện Kremlin, nói. Theo hiến pháp hiện tại của Nga, Putin chỉ có thể nắm quyền đến hết nhiệm kỳ hiện tại.
Biên bản cuộc họp của Điện Kremlin không đề cập đến phản ứng của Putin với đề xuất từ Volodin. “Chưa có quan điểm nào về vấn đề này” tại Điện Kremlin, phát ngôn viên tổng thống Dmitry Peskov cho biết hôm 26/12, nói thêm rằng hiện tại không có động thái nào được tiến hành để sửa đổi hiến pháp.
Khi tái đắc cử nhiệm kỳ 6 năm hồi tháng ba, Putin nói ông hiện không có kế hoạch sửa đổi hiến pháp”. Tổng thống Nga cũng gạt câu hỏi về việc liệu ông có tranh cử để tại vị đến năm 2030 hay không. “Tôi sẽ làm gì, ở lại cho đến khi tôi 100 tuổi sao? Không”, Putin khẳng định.
Tuy nhiên, những suy đoán về khả năng Nga sửa đổi hiến pháp vẫn tiếp tục. Đầu tháng này, Putin nói rằng “hiến pháp không phải cấu trúc pháp lý hóa thạch mà là một cơ thể đang sống, đang phát triển”. Trong cuộc họp báo cuối năm tuần trước, Putin khẳng định bất cứ thay đổi hiến pháp nào cũng sẽ được “người dân thảo luận công khai và rộng rãi”.
Các nhà phân tích chính trị và quan chức chính phủ đã thảo luận về khả năng sửa đổi hiến pháp trong nhiều tháng qua. Putin, 66 tuổi, vẫn khỏe mạnh và nhiều nhà quan sát cho rằng ít có ứng viên tiềm năng nào có thể thay thế được ông. “Quan điểm chung là không ai thay thế Putin để trở thành người bảo vệ thể chế”, Valery Solovei, một nhà khoa học chính trị tại Viện Quan hệ Quốc tế quốc gia Moskva, cho biết. “Không ai trong số các ứng cử viên tiềm năng có thể duy trì ‘mối quan hệ thiêng liêng’ với người dân. Vì vậy, lựa chọn tốt nhất chính là sự thay đổi trong cơ cấu chính phủ để đảm bảo Putin vẫn là trung tâm của việc ra quyết định”.
Trong số các khả năng được đưa ra, Hội đồng Nhà nước có thể trở thành cơ quan quyền lực tối cao do Putin đứng đầu, theo các nhà phân tích. Tổng thống có thể vẫn còn nhưng bị hạn chế quyền lực. Solovei lưu ý quá trình sửa đổi hiến pháp có thể bắt đầu vào năm 2020.