Nguồn tin quân sự giấu tên cho biết Đại Tá Muharrem Kose là người lãnh đạo cuộc đảo chính ở Thổ Nhĩ Kỳ ngày 16/7. Ông từng đứng đầu bộ phận tư pháp của quân đội và đã bị sa thải.
Hãng thông tấn Andadolu dẫn nguồn tin quân sự giấu tên cho biết, lãnh đạo chủ chốt trong cuộc đảo chính ngày 16/7 ở Thổ Nhĩ Kỳ là cựu cố vấn pháp lý, Đại tá Muharrem Kose, mới bị sa thải hồi tháng 3 với cáo buộc cấu kết với phần tử của phong trào của Giáo sĩ Fethullah Gulen chống chính phủ.
Theo AP, ông Kose đứng đầu bộ phận tư vấn pháp luật của quân đội. Ngày 15/7, ông tuyên bố thành lập “Hội đồng hòa bình của Thổ Nhĩ Kỳ” với tuyên bố nhằm khôi phục nền dân chủ và nhân quyền sau đảo chính.
Báo Sputnik cho biết, “Hội đồng hòa Bình” của Kose đã nắm quyền kiểm soát đài truyền hình nhà nước TRT, cây cầu nối liền châu Á – châu Âu và Sân bay quốc tế Ataturk trong một thời gian trước khi chính quyền dân sự tuyên bố giành lại quyền kiểm soát.
Ngoài ra, các quan chức khác được cho là có liên quan tới cuộc đảo chính bao gồm Đại tá Mehmet Oguz Akkus, Thiếu tướng Erkan Agin và Trung tá Dogan Uysal.
Trước đó, Tổng thống Erdogan chỉ trích cuộc đảo chính là do những người theo giáo sĩ Fethullah Gulen, đang sống ở Pennsylvania (Mỹ) và từng là đồng minh thân cận của ông Erdogan.
Trong nhiều năm, những người thân ông Gulen đã chiếm các vị trí chi phối trong lực lượng cảnh sát và tư pháp nước này.
Nhưng hai người xảy ra mâu thuẫn kịch liệt vào năm 2013 liên quan tới vụ điều tra tham nhũng nhắm vào Erdogan và một loạt lực lượng thân hữu.
Sau khi ông Gulen rời đi, phe Erdogan tìm cách loại trừ những nhân vật thân cận Gulen, thậm chí tìm cách gán cho Gulen là lãnh đạo nhóm tổ chức khủng bố quốc tế và tìm cách dẫn độ ông này về từ Mỹ.
Ông Erdogan nhận được sự ủng hộ rộng khắp của nhiều giới trong những năm đầu cầm quyền của mình, đặc biệt là những người theo chủ nghĩa tự do muốn cải cách kinh tế và gạt ảnh hưởng của quân đội ra khỏi chính trị.
Nhưng trong những năm gần đây, ông đã khiến nhiều nhóm ở Thổ thất vọng với đường lối ngày càng độc quyền, trấn áp quyền tự do ngôn luận, áp đặt tôn giáo trong đời sống hàng ngày và bắt đầu lại cuộc chiến với lực lượng người Thổ ở Đông Nam nước này.
Thổ Nhĩ Kỳ giải cứu tổng tham mưu trưởng quân đội
Ông Hulusi Akar bị các binh sĩ thuộc phe đảo chính bắt làm con tin từ tối qua, theo Reuters. Phe đảo chính được trang bị trực thăng, xe tăng đã tấn công trụ sở cảnh sát, tòa nhà quốc hội tại thủ đô Ankara.
Ông Akar đã được giải cứu và đưa về vị trí an toàn.
Tổng thống Erdogan tuyên bố chính phủ của ông đã dẹp tan cuộc đảo chính, 60 người chết, hơn 700 người tham gia đảo chính bị bắt.
Thổ Nhĩ Kỳ đã từng chứng kiến nhiều cuộc đảo chính. Cuộc đảo chính năm 1997 đã khiến thủ tướng khi đó là ông Necmettin Erbakan phải từ chức.
Theo các chuyên gia phân tích, sở dĩ quân đội Thổ Nhĩ Kỳ có thể can thiệp nhiều vào chính trị như vậy là do hiến pháp Thổ Nhĩ Kỳ cho phép quân đội có quyền can thiệp vào nội tình đất nước khi cần và các lãnh đạo quân sự không chịu sự chi phối của giới lãnh đạo chính trị.
Theo Zing, Vnexpress
