“Chủ trương nhất quán của huyện là không chặt rừng để làm dự án. Hoan nghênh nhà đầu tư nhưng phải chấp nhận các rào cản nhất định như chuyển mục đích từ rừng để làm các dự án là không được, làm dự án mà tác động vào môi trường cũng không được”, ông Sử Thanh Hoài, chủ tịch UBND huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng cho biết.
40 năm hình thành và phát triển
Huyện Lạc Dương có vị trí chiến lược ở Nam Tây Nguyên. Trong kháng chiến chống Mỹ, Lạc Dương từng là căn cứ của Khu ủy Khu VI và Tỉnh ủy Tuyên Đức. Đồng bào các dân tộc huyện Lạc Dương có truyền thống anh dũng trong chiến đấu; cần cù trong lao động sản xuất. Ghi nhận những đóng góp của Lạc Dương trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc cũng như trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng, Nhà nước đã phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang cho xã Đạ Chais, phong tặng danh hiệu Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới cho 01 cá nhân, tặng 02 Huân chương quân công cho cán bộ và nhân dân huyện Lạc Dương; hàng nghìn lượt tập thể, cá nhân khác đã được tặng thưởng các danh hiệu thi đua do đã đạt thành tích trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc; xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Năm 1979 huyện Lạc Dương được tái lập theo Quyết định số 116/CP của Hội đồng Chính phủ. Từ buổi đầu mới được tái lập, Đảng bộ và nhân dân các dân tộc huyện phải đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách. Cùng một lúc vừa phải tập trung xây dựng và củng cố tổ chức Đảng, bộ máy chính quyền các cấp; giữ vững chính trị, trật tự, an toàn xã hội, vừa phải tổ chức sản xuất để ổn định cuộc sống cho nhân dân, trong điều kiện: lực lượng phản động Fulro chống phá quyết liệt; dân cư phân tán; sản xuất lạc hậu, chủ yếu là du canh, du cư; mặt bằng dân trí thấp; dịch bệnh hoành hành; kết cấu hạ tầng thấp kém, đời sống của người dân hết sức khó khăn…
Ngay sau khi tái lập, trong suốt chặng đường ấy, Đảng bộ và nhân dân Lạc Dương cùng với cả tỉnh vượt qua giai đoạn khó khăn nhất của thời kỳ khủng hoảng kinh tế, tiến hành công cuộc đổi mới và đạt được những thành tựu rất quan trọng và toàn diện:
Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực theo tiềm năng, lợi thế so sánh của địa phương. Thực hiện hiệu quả việc chuyển đổi giống cây trồng, vật nuôi, tập trung sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, giá trị trên 1 ha canh tác hiện nay đạt trên 250 triệu đồng, tỷ trọng ngành công nghiệp, dịch vụ chiếm tỷ lệ hợp lý trong nền kinh tế. Các tiềm năng, thế mạnh của huyện đang từng bước phát huy hiệu quả; đến nay, huyện đã thu hút được nhiều dự đầu tư vào các lĩnh vực: thủy điện, du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, nông nghiệp công nghệ cao…, góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế của địa phương.
Hệ thống kết cấu hạ tầng then chốt được đầu tư, cải tạo, nâng cấp; đã xây dựng, đưa vào sử dụng một số công trình lớn có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển trước mắt cũng như lâu dài, góp phần quyết định cải thiện đáng kể bộ mặt nông thôn. Các lĩnh vực văn hóa – xã hội, xây dựng nguồn nhân lực, thường xuyên được quan tâm và tiếp tục đạt được nhiều thành tích mới, mạng lưới trường lớp đã căn bản hoàn thiện theo hệ thống giáo dục quốc dân; chất lượng giáo dục từng bước được nâng lên, xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia được chú trọng, đến nay đã có 76,2% Trường đạt chuẩn quốc gia; đã hoàn thành công tác phổ cập giáo dục, xóa mù chữ. Sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân được chú trọng: mạng lưới y tế được củng cố; đội ngũ cán bộ, cơ sở vật chất, thiết bị phục vụ khám chữa bệnh được tăng cường; chất lượng khám chữa bệnh từng bước được nâng cao. Chất lượng dân số được nâng lên; đời sống văn hóa của nhân dân đã được nâng cao, bản sắc văn hóa của đồng bào các dân tộc được bảo tồn và phát huy giá trị trong điều kiện mới, không gian văn hóa công chiêng được khai thác, phát huy có hiệu quả; các hủ tục lạc hậu từng bước được đẩy lùi. Thực hiện đầy đủ kịp thời các chính sách an sinh xã hội, chính sách vùng đồng bào dân tộc thiểu số, chương trình giảm nghèo bền vững đạt được kết quả vô cùng to lớn, đến cuối năm 2018, số hộ nghèo theo chuẩn tiếp cận đa chiều trên địa bàn huyện còn 336 hộ, chiếm tỷ lệ 5,2% trên tổng số hộ dân, trong đó, hộ nghèo dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ 7,3% thấp hơn tỷ lệ của toàn tỉnh là 8,5%. Chương trình xây dựng nông thôn mới đạt được kết quả đáng khích lệ, đến cuối năm 2018 toàn huyện đã có 03/05 xã đạt chuẩn nông thôn mới; huyện đang tích cực thực hiện lộ trình để phấn đấu đến cuối năm 2020 huyện đạt chuẩn nông thôn mới.
Trên mặt trận quốc phòng, an ninh, người dân huyện đã đấu tranh làm tan rã và là một trong những địa phương đầu tiên giải quyết dứt điểm vấn đề Fulro. Trong những năm qua, quốc phòng, an ninh liên tục được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được tăng cường, đây là tiền đề rất quan trọng để Lạc Dương tiếp tục phát triển. Hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở được củng cố, phát triển và nâng cao chất lượng, hiệu quả.
Theo ông Hoài, những thành tựu, công sức của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Lạc Dương sau 40 năm thành lập là hết sức phấn khởi và tự hào, song cũng thẳng thắn thấy rằng, những kết quả đạt được trong những năm qua chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế của huyện nhà.
Kinh tế mặc dù đã phát triển đúng định hướng nhưng chuyển đổi cơ cấu cây trồng, liên kết sản xuất và tìm đầu ra cho nông sản thực hiện còn chậm; thu hút đầu tư vào lĩnh vực chế biến và bảo quản để nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của sản phẩm hàng hóa và chuổi tiêu thụ nông sản còn hạn chế. Kinh tế tập thể (hợp tác xã, tổ hợp tác) và ngành chăn nuôi kém phát triển.
Việc phá rừng, lấn chiếm đất lâm nghiệp vẫn còn diễn biến phức tạp, một số vụ việc vi phạm chậm được xử lý. Tình trạng san ủi, cải tạo đất, khai thác khoáng sản bất hợp pháp vẫn còn xảy ra ở nhiều nơi gây ra nhiều thách thức với cả hệ thống chính trị.
Hoạt động du lịch, dịch vụ chưa thực sự đa dạng để có thể thu hút được khách du lịch lưu trú, đặc biệt là khách du lịch nước ngoài.
Cơ sở hạ tầng chưa thực sự đồng bộ để phát triển, còn nhiều thiếu thốn đặc biệt như giao thông, thủy lợi, hạ tầng đô thị, môi trường…
Kết quả giảm nghèo chưa bền vững, hộ cận nghèo còn cao; chất lượng giáo dục mũi nhọn còn hạn chế; chất lượng dân số còn thấp, tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng ở mức còn cao; tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống vẫn còn xảy ra trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số; đời sống của một bộ phận người dân còn gặp nhiều khó khăn.
An ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội còn tiềm ẩn những yếu tố gây mất ổn định; tội phạm, tệ nạn xã hội có chiều hướng gia tăng; các tranh chấp trong nhân dân có thời điểm diễn biến khá phức tạp; tai nạn giao thông vẫn ở mức cao. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật chưa được thường xuyên, kết quả còn hạn chế; giải quyết đơn thư có vụ việc còn chậm, kéo dài và vượt cấp.
Tiềm năng từ vùng phụ cận Đà Lạt
Ông Hoài cho biết, huyện Lạc Dương có vị trí địa lý thuận lợi, nằm ngay vùng phụ cận của thành phố Đà Lạt, nơi có độ cao 1500m-2500m so với mặt nước biển, khí hậu mát mẻ quanh năm. Đây là nơi có các sản phẩm được UNESCO là không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên, là khu khai thác du lịch tốt nhất và được công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới Lang Biang, là khu dự trữ sinh quyển thế giới thứ 9 của Việt Nam.
Lạc Dương là vùng phụ cận của 7 triệu khách du lịch một năm tại TP Đà Lạt. Năm 2019, huyện đã đón khoảng 3 triệu khách du lịch, trong đó có 1,7 triệu khách mua vé qua các khu du lịch tham quan như Lang Biang, làng Cù Lần, thung lũng Vàng, vườn thú Zoodoo, khu du lịch quốc gia… Bên cạnh đó, khách du lịch còn đến nhiều điểm du lịch canh nông, du lịch sinh thái như Ma rừng lữ quán, du lịch Vườn Dâu chào Đà Lạt…
Với 3 triệu khách du lịch một năm, Lạc Dương là địa phương tiềm năng, rất có lợi thế trong việc phát triển du lịch. Tuy nhiên, Lạc Dương đang tập trung về mảng tham quan, ít mảng nghỉ dưỡng bởi vì huyện rất gần Thành phố Đà Lạt, vì vậy mà việc phát triển các dịch vụ khác để thu tiền từ hoạt động du lịch là chưa nhiều.
Trong dự thảo Nghị quyết văn kiện Đảng bộ lần thứ 11 tới đây, ông Hoài thông tin, Đảng bộ huyện Lạc Dương xác định tập trung cho việc xây dựng du lịch chất lượng cao và gắn với các hoạt động du lịch điểm đến, đó cũng là chương trình trọng tâm của huyện Lạc Dương. Chính vì vậy chúng tôi xác định sẽ tập trung mạnh vào du lịch điểm đến với điều kiện thiên nhiên, văn hóa, con người của Lạc Dương, của núi rừng LangBiang cùng với việc phát triển dịch vụ gắn với sản phẩm nông nghiệp đặc hữu của địa phương, vì hiện nay, giá trị sản xuất bình quân 1 ha của Lạc Dương là khoảng 300 triệu/1ha/năm, cao gấp 3 lần so với bình quân cả nước.
Ông Sử Thanh Hoài: Không chặt rừng để đầu tư du lịch
PV: Lạc Dương có chủ trương xây dựng thương hiệu, tách biệt khỏi Đà Lạt không, thưa ông?
Ông Sử Thanh Hoài: Bản thân Du lịch Đà Lạt đã là một thương hiệu quốc tế, là thương hiệu của Việt Nam rất tốt. Lạc Dương và Đà Lạt điều kiện địa lý và không gian gần như cùng là một, nên trong chiến lược phát triển du lịch của Lạc Dương sẽ dựa vào thương hiệu của Đà Lạt để xây dựng, mà thực tế thì trong quá trình xây dựng thương hiệu, huyện cũng đã chủ động tính toán.
Ví dụ Cỏ hồng Langbiang năm 2017 là Cỏ hồng Đà Lạt, vì lúc đấy Lạc Dương chưa được biết đến nhiều, nhưng năm sau đó chúng tôi đã xin tỉnh đổi tên thành Cỏ hồng LangBiang nhưng có gắn với Đà Lạt.
Đến nay, hàng năm vẫn tổ chức Mùa hội Cỏ hồng LangBiang và LangBiang chính là mảnh đất Lạc Dương, và tới đây trong quá trình phát triển sẽ làm mạnh hơn thương hiệu Lạc Dương, nhưng đồng thời vẫn gắn Lạc Dương với Đà Lạt. Trong quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ, vẫn xác định Lạc Dương là vùng phụ cận của Thành phố Đà Lạt. Vì Đà Lạt là một thương hiệu tốt, thương hiệu đẹp thì không có lý gì mà bỏ ra độc lập, nhưng song song đó thì sẽ gắn Lạc Dương vào thương hiệu để du khách biết rõ hơn.
Cụ thể, chúng tôi làm rõ cho du khách biết huyện Lạc Dương là một đơn vị hành chính độc lập, nhưng mình vẫn gắn thương hiệu với Đà Lạt, vì tỉnh vẫn có chủ trương xây dựng thương hiệu Đà Lạt là kết tinh nghỉ dưỡng từ đất lành với nòng cốt là Thành phố Đà Lạt và các huyện phụ cận, trong đó có Lạc Dương, Đơn Dương, Đức Trọng.
Thương hiệu tiếp tục gắn với Đà Lạt nhưng có điều kiện thương hiệu LangBiang sẽ phát triển mạnh hơn, gắn với Lạc Dương rõ hơn để du khách biết. Trong chiến lược xây dựng thương hiệu là từng bước, quan trọng nhất là giúp du khách lên Đà Lạt, lên Lạc Dương có được sản phẩm tốt nhất. Chúng tôi không tập trung để tách Lạc Dương với Đà Lạt, mà nó sẽ cùng gắn với nhau trong thương hiệu này.
P.V: Theo ông, yếu tố nào của Lạc Dương có thể thu hút các nhà đầu tư không chỉ về du lịch mà còn cả về Kinh tế?
Ông Sử Thanh Hoài: Lạc Dương có 2 lợi thế cực kỳ lớn, đó là sản xuất Nông nghiệp theo hướng công nghệ cao và các sản phẩm đặc hữu.
Về mảng Nông nghiệp: Từ độ cao 1500m so với mặt nước biển thì có nhiều sản phẩm trồng thành công như dược liệu là Atiso chỉ trồng được ở Đà Lạt và Lạc Dương, sâm Ngọc Linh đã được Lạc Dương trồng thí điểm thành công 6 năm nay, và rất nhiều sản phẩm rau xà lách chỉ có thể trồng được ở độ cao này.
Về Du lịch: Có 2 điều kiện chính, đó là Yếu tố thiên nhiên: Hội tụ đủ các điều kiện như khí hậu mát mẻ quanh năm, diện tích Lạc Dương lớn gấp 2 lần Singapore, rừng có 85% độ che phủ rừng, có khu dự trữ sinh quyển thế giới, nhiều thác nước, suối, có Đồi Cỏ hồng đẹp. Bên cạnh đó là Yếu tố văn hóa, con người, đặc biệt là dân tộc Cờ Ho- Bộ tộc mang lại nét văn hóa đặc sắc cho Lạc Dương.
Trong những năm qua, đội ngũ cán bộ lãnh đạo và đội ngũ công chức của Lạc Dương đã xác định rất rõ trách nhiệm của mình trong việc thu hút nhà đầu tư. Khi tất cả các nhà đầu tư đến đây, Chính quyền không đặt điều kiện gì với họ, miễn là nhà đầu tư không làm hại đến môi trường của Lạc Dương. Chính vì vậy Nhà đầu tư rất yên tâm. Trong những năm qua, Lạc Dương đã thu hút hơn 6000 tỷ của các nhà đầu tư ngoài ngân sách, và điều này đã đem lại sự phát triển lớn cho Lạc Dương về nông nghiệp, du lịch và dịch vụ.
P.V: Phía huyện đã đưa ra những chính sách nào để khuyến khích các nhà đầu tư về Lạc Dương, thưa ông?
Ông Sử Thanh Hoài: Khi nhà đầu tư về với Lạc Dương, đương nhiên họ sẽ được hưởng một chính sách rất lớn, đó là vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn. Vì khó khăn nên các chính sách ưu đãi của Nhà nước đều dựa trên vùng đầu tư được ưu đãi đầu tư. Như Thành phố Đà Lạt thì không có ưu đãi vì là vùng bình thường, ở tỉnh Lâm Đồng Thành phố Bảo Lộc là vùng khó khăn, huyện Lạc Dương là vùng đặc biệt khó khăn.
Đi cùng với vùng đặc biệt khó khăn thì Lạc Dương còn là vùng phụ cận ngay Thành phố Đà Lạt, từ trung tâm huyện ra trung tâm Thành phố Đà Lạt chỉ mất 10km, đây là điều kiện cực kì thuận lợi cho các nhà đầu tư.
Chủ trương của huyện là kêu gọi nhà đầu tư để đem kiến thức, đem kinh phí về hỗ trợ cho địa phương, vì vậy tất cả nhà đầu tư khi về Lạc Dương đều nhận được sự hỗ trợ từ lãnh đạo chính quyền. Tất nhiên các địa phương khác cũng làm được chuyện này chứ không riêng gì Lạc Dương, nhưng với sự cởi mở của lãnh đạo huyện thì ngày càng có nhiều nhà đầu tư tìm đến với Lạc Dương. Thêm vào đó là văn hóa của Lạc Dương, bà con đồng bào rất hiền lành, hiếu khách nên đem lại nhiều yếu tố làm cho nhà đầu tư thích thú. Tất cả những điều này đã thu hút được nhiều nhà đầu tư lớn, kể cả các tập đoàn đa quốc gia đến với Lạc Dương. Hơn 6000 tỷ đầu tư vào Lạc Dương đã chứng minh được điều đó.
P.V: Việc doanh nghiệp đầu tư vào cơ sở hạ tầng như du lịch thường gặp trở ngại từ các báo cáo tác động môi trường. Huyện xử lý những vấn đề này như thế nào, thưa ông?
Ông Sử Thanh Hoài: Về cơ bản thì có, kể cả việc chính sách của Chính phủ đóng cửa rừng tự nhiên, đây là một chính sách có tác động đến tâm lí của nhà đầu tư và có những khó khăn nhất định. Ví dụ như khi thu hút nhà đầu tư vào thì được chặt rừng để xây, nhưng sau này chính sách lại dừng lại, đây là việc ngoài mong muốn của địa phương. Nhưng về cơ bản, chủ trương của huyện là chúng tôi muốn kêu gọi nhà đầu tư đầu tư vào nông nghiệp, vào du lịch mà không tác động đến rừng. Cho nên các nhà đầu tư vào thì lãnh đạo huyện đặt vấn đề rõ là không hoan nghênh việc chặt rừng đi để làm các dự án, vì vậy mà ngay từ ban đầu các nhà đầu tư cũng đã rõ về việc này. Chúng tôi nói rõ từ ban đầu là rất hoan nghênh nhà đầu tư, nhưng phải chấp nhận các rào cản nhất định như chuyển mục đích từ rừng để làm các dự án là không được, làm dự án đầu tư mà tác động vào môi trường chúng tôi cũng không hoan nghênh.
Tất cả những việc làm trên của chúng tôi với mục đích để đảm bảo độ che phủ rừng của Lạc Dương luôn ở mức 85%; Sàng lọc các nhà đầu tư có mong muốn đầu tư để môi trường, thiên nhiên tốt hơn với Lạc Dương. Nếu nhà đầu tư nào không đi theo mục đích, đi theo chủ trương đó thì họ sẽ không đầu tư.
Khi kêu gọi nhà đầu tư vào Lạc Dương, thì chính quyền có quy trình kiểm soát rất chặt chẽ: Khi nhà đầu tư vào thuê mảnh rừng này, thì đã được kiểm kê là có cây ở đâu, diện tích nào có và không có cây, được xác định bằng tọa độ rất rõ ràng. Nếu sau này hậu kiểm mà phát hiện ra nhà đầu tư nào đã tác động vào thì họ phải bồi thường rừng, trồng lại rừng và bồi thường môi trường rừng từ 3-5 lần giá trị của rừng đã thiệt hại. Tất cả quy định này của chúng tôi, về cơ bản thì các nhà đầu tư đều tuân thủ, nên chúng tôi kiểm soát được.
P.V: Cảm ơn ông thật nhiều!
Đức Quỳnh (thực hiện) / Thị Trường Giao Dịch