Ngân hàng Nhà nước vừa có văn bản “tuýt còi” chấn chỉnh hiện tượng lách trần lãi suất của các ngân hàng thông qua các chiêu khuyến mại.
Trước đó, ngày 8/1 vừa qua, BizLIVE đã phản ánh tình trạng “lách” trần lãi suất của các ngân hàng bằng cách liên tục “tung ra các chương trình khuyến mại, tặng quà, tặng lãi suất, chuyển lãi suất tiền gửi qua lãi suất cho vay… làm ảnh hưởng đến mặt bằng lãi suất thị trường.
Theo đó, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ban hành văn bản số 297/NHNN-TTGSNH về việc chấn chỉnh việc thực hiện lãi suất huy động.
Bởi thời gian gần đây, các TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (TCTD) đẩy mạnh huy động vốn gắn với việc triển khai các chương trình khuyến mại, tặng quà, tặng lãi suất, chuyển lãi suất tiền gửi qua lãi suất cho vay hoặc giá dịch vụ hoặc giao dịch khác với cùng khách hàng và người có liên quan của khách hàng, làm tăng chi phí hoạt động, ảnh hưởng đến mặt bằng lãi suất thị trường.
Để đảm bảo tuân thủ các quy định của NHNN, an toàn hoạt động của TCTD và ổn định thị trường tiền tệ, Thống đốc NHNN yêu cầu các TCTD chấp hành đúng quy định của NHNN về mức lãi suất huy động được quy định tại Thông tư 06/2014/TT-NHNN ngày 17/03/2014, Thông tư 07/2014/TT-NHNN ngày 17/03/2014, Quyết định số 2173/QĐ-NHNN ngày 28/10/2014, Quyết định số 2589/QĐ-NHNN ngày 17/12/2015.
Theo đó, các TCTD không áp dụng các biện pháp kỹ thuật để lách, vượt trần lãi suất huy động; nghiêm cấm cạnh tranh không lành mạnh trong huy động vốn. NHNN ban hành văn bản chỉ đạo các đơn vị kinh doanh, chi nhánh TCTD chấp hành đúng các quy định của NHNN về lãi suất huy động và chỉ đạo của NHNN tại văn bản này; đồng thời, gửi văn bản chỉ đạo này cho NHNN (qua Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng).
Các TCTD phải tự kiểm tra, phát hiện những vi phạm về mức lãi suất huy động; chỉ đạo chấn chỉnh và xử lý nghiêm người đứng đầu các chi nhánh, đơn vị của TCTD để xảy ra vi phạm, không chấp hành các quy định của NHNN.
Đồng thời, chủ động phát hiện và báo cáo về NHNN những TCTD cạnh tranh không lành mạnh vi phạm quy định về mức lãi suất huy động.
Thực hiện các chương trình khuyến mại trong huy động vốn, cho vay đúng quy định của pháp luật và tiết giảm tối đa các chi phí quảng cáo, khuyến mại, chăm sóc khách hàng để đảm bảo kinh doanh hiệu quả.
NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố có văn bản chỉ đạo các Quỹ tín dụng nhân dân trên địa bàn chấp hành đúng các quy định của NHNN về lãi suất huy động.
Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng và NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc chấp hành các quy định về lãi suất huy động đối với các TCTD trên địa bàn; xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm và báo cáo Thống đốc NHNN.
Thống kê từ NHNN cho thấy, trong tháng 12/2015, tính chung toàn hệ thống TCTD có 11 ngân hàng điều chỉnh tăng lãi suất các kỳ hạn khoảng 0,1-0,5%/năm, bên cạnh đó có 2 ngân hàng giảm lãi suất khoảng 0,1-0,3%/năm.
Xu hướng tăng lãi suất tại các ngân hàng chủ yếu do yếu tố mùa vụ, mang tính chất tạm thời để đáp ứng nhu cầu thanh toán và dự phòng chi trả trong dịp giáp Tết.
Tuy nhiên, sau điều chỉnh, lãi suất của các ngân hàng này vẫn nằm trong vùng trung bình so với mặt bằng phổ biến của toàn thị trường (khoảng 5-5,3%/năm đối với kỳ hạn dưới 6 tháng; 6,4-7,0%/năm đối với kỳ hạn trên 6 tháng).
Do đó, nếu tính trung bình toàn hệ thống, lãi suất huy động bình quân gia quyền trong tháng 12/2015 ở mức 5,1%/năm, chỉ cao hơn 0,06%/năm so tháng trước đó.
Sang nửa đầu tháng 1/2016, có 3 ngân hàng điều chỉnh tăng lãi suất khoảng 0,1-0,3%/năm ở các kỳ hạn trên 6 tháng.
Đây là các NHTM cổ phần nhỏ và mức điều chỉnh thấp nên lãi suất huy động bình quân gia quyền toàn hệ thống vẫn tiếp tục ổn định so với tháng 12/2015. Lãi suất của các ngân hàng này sau điều chỉnh vẫn nằm trong vùng phổ biến của toàn hệ thống.
Hiện lãi suất huy động của hệ thống TCTD phổ biến ở mức 4,5-5,4%/năm đối với kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng và 5,5-7,2%/năm đối với kỳ hạn trên 6 tháng.
Trần Giang
Theo Bizlive