Trong nhiều năm, một công ty Trung Quốc đã thống trị một trong những góc sinh lợi nhất của vũ trụ tiền điện tử. Tuy nhiên, căng thẳng chính trị gia tăng và triển vọng ông Donald Trump quay lại tiếp quản Nhà Trắng sẽ tạo ra mối đe dọa chưa từng có đối với doanh nghiệp này.
Công ty khai thác Bitcoin lớn nhất thế giới
Bitmain có tên đầy đủ là Bitmain Technologies, là một công ty tư nhân được thành lập bởi Micree Zhan và Jihan Wu vào năm 2013, có trụ sở tại Bắc Kinh, Trung Quốc.
Công ty này chuyên thiết kế chip application-specific integrated circuit (ASIC) để khai thác Bitcoin và các loại tiền mã hóa khác.
Khi ai đó “đào” Bitcoin, những gì họ thực sự làm là sử dụng thiết bị điện toán chuyên dụng để giải một câu đố toán học cực kỳ phức tạp. Để giải được câu đố này, các máy móc (thường được gọi là “giàn khoan”) về cơ bản sử dụng “sức mạnh thô bạo” bằng cách đưa ra hàng nghìn tỷ lần đoán mỗi giây cho bài toán. Mỗi lần thử thành công đều giúp hỗ trợ blockchain và được thưởng bằng Bitcoin.
Sử dụng phép so sánh với ô tô, “giàn khoan” giống như xe đua: cực kỳ mạnh mẽ và được chế tạo cho một mục đích cụ thể. Chúng cũng ngốn điện, chiếm khoảng 0,6% lượng điện tiêu thụ của thế giới vào năm ngoái, theo Trung tâm Tài chính Thay thế Cambridge.
Do đó, tính kinh tế của việc khai thác Bitcoin phần lớn phụ thuộc vào giá của token, khả năng tiếp cận nguồn điện giá rẻ và có giàn khai thác hiệu quả nhất.
Ngay từ những ngày đầu, Bitmain đã tạo nên sự khác biệt bằng cách cung cấp những cỗ máy mạnh mẽ, đáng tin cậy và sau đó liên tục nâng cấp các máy Antminer đặc trưng của mình để luôn dẫn trước các đối thủ cạnh tranh.
“Khi họ tung ra một máy mới, nó sẽ thiết lập lại động lực cạnh tranh trên thị trường. Những người có quyền truy cập vào đó sẽ có lợi thế cạnh tranh ngay lập tức” ông Fred Thiel, CEO của Marathon Digital, cho hay.
Bitmain chiếm 90% thị phần máy tính dùng để khai thác Bitcoin. Một khách hàng hàng đầu ví von công ty này giống như nhà sản xuất kim cương De Beers ở thời kỳ đỉnh cao: mạnh đến mức có thể quyết định giá cả toàn cầu chỉ bằng cách điều chỉnh sản lượng máy móc của mình.
Để tránh mối đe dọa về thuế quan, Bitmain đã chuyển một số hoạt động sản xuất từ Trung Quốc sang Đông Nam Á cách đây nhiều năm, theo một nhà phân phối. Năm 2018, ông Trump khi đó còn là Tổng thống Mỹ đã áp thuế đối với các mặt hàng điện tử và hàng hóa khác nhập khẩu từ Trung Quốc.
Bốn người hiểu biết về vấn đề này cho biết công ty hiện không có bất kỳ cơ sở sản xuất nào tại Mỹ. Theo Taras Kulyk, CEO của Synteq Digital – một nhà phân phối thiết bị Bitmain, công ty có các dây chuyền sản xuất tại Indonesia, Malaysia và Thái Lan.
Nhưng tất cả những lợi thế cho tới hiện tại vẫn không đủ để bảo vệ công ty trong thời đại cạnh tranh gia tăng và mối quan hệ xấu đi giữa hai siêu cường hàng đầu.
Mỹ tăng cường giám sát
Việc chuyển dịch khai thác Bitcoin sang Mỹ, sau khi Trung Quốc cấm, trùng hợp với những nỗ lực tăng cường của Mỹ nhằm ngăn chặn đối thủ địa chính trị của mình có được thiết bị điện toán tiên tiến nhất, chẳng hạn như chip được sử dụng để cung cấp năng lượng cho trí tuệ nhân tạo.
Cuộc chiến giành quyền thống trị chip này đang làm đảo lộn toàn bộ chuỗi cung ứng. Và nó dẫn đến việc giám sát chặt chẽ hơn về việc ai đang khai thác tiền điện tử trên đất Mỹ và phần cứng đến từ đâu.
Vào tháng 5, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ra lệnh cho một công ty khai thác Bitcoin của Trung Quốc tên là MineOne phải dọn đi và bán một khu đất rộng 12 mẫu Anh gần Cheyenne, Wyoming.
Một trong những lý do là sự hiện diện của “thiết bị chuyên dụng và có nguồn gốc từ nước ngoài” được sử dụng để khai thác tiền điện tử nhưng “có khả năng tạo điều kiện cho các hoạt động giám sát và gián điệp”, Ủy ban Đầu tư nước ngoài tại Mỹ cho biết trong một tuyên bố vào thời điểm đó.
Làm cho vấn đề trở nên phức tạp hơn nữa là khả năng ông Trump, một người hoài nghi về tiền điện tử trong nhiệm kỳ đầu tiên, đã đanh được sự ủng hộ của các nhân vật nổi tiếng trong lĩnh vực tài sản kỹ thuật số có thể quay trở lại nắm quyền.
Phát biểu tại một hội nghị Bitcoin ở Nashville, Tennessee, vào ngày 27/7 trước đám đông cuồng nhiệt, ông Trump đã kêu gọi tiền điện tử phải được “khai thác, đúc và tạo ra” tại Mỹ.
Trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 6, ông đã đóng khung nó như là điều cần thiết để ngăn chặn Trung Quốc chiếm lĩnh thị trường này.
Ông Trump chưa bình luận công khai về Bitmain nhưng có nhiều dấu hiệu cho thấy lời kêu gọi “sản xuất tại Mỹ” của ông đang bắt đầu có tiếng vang, nó đã đã thôi thúc các đối thủ mới nổi nhìn thấy cơ hội để giành thị phần từ Bitmain.
Một số đang nghiêng về câu chuyện rằng các thợ đào sẽ làm tốt khi đa dạng hóa nguồn cung của họ để phòng ngừa rủi ro địa chính trị.
Ông Rajiv Khemani, giám đốc điều hành của công ty khởi nghiệp Auradine có trụ sở tại California, đối thủ của Bitmain, cho biết có nhiều lý do khiến ông Trump “muốn thách thức kịch bản chỉ có một công ty Trung Quốc thống trị lĩnh vực này”, bao gồm cả những lo ngại về an ninh quốc gia.
Công ty Riot Blockchain, vốn chỉ sử dụng máy của Bitmain cho đến hai năm trước, đã đặt hàng trăm triệu USD đơn hàng với một nhà sản xuất Trung Quốc khác là MicroBT kể từ tháng 6/2023.
Theo người phát ngôn của Riot, các thỏa thuận mua hàng của Riot là với “các cơ sở sản xuất tại chỗ của MicroBT ở Mỹ”. Người phát ngôn cho biết điều đó giúp Riot kiểm soát tốt hơn chuỗi cung ứng.
Vào tháng 7, công ty khai thác Bitcoin Core Scientific có trụ sở tại Austin, Texas đã phá vỡ truyền thống và công bố đơn đặt hàng từ một đơn vị của Block Inc. của Jack Dorsey, mặc dù Bitmain là một trong những nhà đầu tư lớn nhất của công ty.
Auradine có trụ sở tại California đã huy động được 80 triệu USD vào tháng 4 và đã xuất xưởng những máy khai thác đầu tiên vào cuối tháng 7. Công ty này có Marathon Digital Holdings, một trong những khách hàng lớn nhất của Bitmain, trong số các cổ đông của mình.
Tuy nhiên, đối với nhiều thợ đào, tất cả sự sắp xếp lại chuỗi cung ứng này đều không giải quyết được một sự thật khó chịu: giàn khoan của Bitmain vẫn là tiêu chuẩn vàng.
“Phản ứng của tôi với mọi người khi họ nói rằng không nên mua máy móc Trung Quốc là hãy cho tôi một giải pháp thay thế ngang bằng hoặc tốt hơn được sản xuất tại Mỹ. Nếu tôi là một thợ đào Bitcoin và tôi cần phải hiệu quả, Bitmain có những máy móc hiệu quả nhất”, một chủ doanh nghiệp khai thác Bitcoin cho hay.
Bích Hợp / Vietnamfinance
