Ngày 17/6, trả lời tại buổi phỏng vấn trực tuyến về thuế, một độc giả có thắc mắc: Gia đình tôi bán hàng cơm online từ 2018. Gần đây, thuế liên hệ báo truy thu hơn 1 tỷ đồng, tính từ hồi đó tới nay? Vị độc giả cũng băn khoăn, hiện nay có quy định truy thu thuế như thế nào?
Trả lời câu hỏi này, ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết, người nộp thuế cần phân biệt rõ giữa kinh doanh online và hình thức thuế khoán áp dụng cho hộ kinh doanh cố định.
Bán cơm online hay kinh doanh online, tương tự hoạt động trên các sàn thương mại điện tử, có đặc trưng là dòng tiền rõ ràng. Do đó, cá nhân, hộ kinh doanh online sẽ thực hiện kê khai và nộp thuế theo từng lần phát sinh, theo tháng hoặc quý, dựa trên doanh thu thực tế.
Cơ quan thuế sẽ xác định nghĩa vụ thuế dựa trên tổng doanh thu kê khai và tỷ lệ phần trăm trên doanh thu tương ứng. Ví dụ, bán hàng hoá trực tiếp đến tay người tiêu dùng là 1,5%, một số dịch vụ 5%.

Trường hợp gia đình bạn có kinh doanh online từ 2018 mà chưa thực hiện đăng ký, kê khai, nộp thuế thì việc cơ quan thuế thực hiện truy thu thuế là đúng quy định.
Theo quy định hiện hành, trường hợp không đăng ký thuế mà có hoạt động kinh doanh, phát sinh số thuế phải nộp thì người nộp thuế có nghĩa vụ phải nộp đủ số tiền thuế thiếu, số tiền thuế trốn, tiền chậm nộp tiền thuế cho toàn bộ thời gian trở về trước kể từ ngày phát hiện hành vi vi phạm quy định tại Nghị định số 125 năm 2020.
Riêng trường hợp được cơ quan thuế xác định có hành vi vi phạm hành chính thuế mà quá thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính về thuế thì không bị xử phạt nhưng vẫn phải nộp đủ số tiền thuế truy thu (số tiền thuế thiếu, số tiền thuế trốn, số tiền chậm nộp tiền thuế, số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn cao hơn quy định) vào ngân sách nhà nước trong thời hạn mười năm trở về trước, kể từ ngày phát hiện hành vi vi phạm.
Còn các hộ kinh doanh cố định sẽ kê khai dự kiến doanh thu cho năm tiếp theo. Dựa trên tờ khai này, cơ quan thuế sẽ kết hợp với các dữ liệu như diện tích cửa hàng, số lượng nhân công, chi phí điện nước hàng tháng và doanh số của năm liền kề để đánh giá.
Thông qua hội đồng tư vấn xã, phường, mức doanh thu dự kiến sẽ được xác định và thông báo đến hộ kinh doanh trước ngày 20/1 hàng năm. Danh sách này được công khai theo quy định.
Sau đó, hộ kinh doanh sẽ nộp thuế hàng tháng hoặc quý theo mức doanh thu đã được thống nhất. Tuy nhiên, nếu hộ khoán thay đổi quy mô kinh doanh (diện tích kinh doanh, lao động, doanh thu…), họ phải thông báo khai, điều chỉnh tờ khai.
Cơ quan thuế căn cứ vào tờ khai, cơ sở dữ liệu và nếu xác định doanh thu khoán thay đổi từ 50% trở lên, thì thông báo thay đổi mức thuế khoán cho hộ kinh doanh.
Việc điều chỉnh này không có nghĩa là hộ kinh doanh sẽ bị truy thu phần thuế của các tháng trước đó.
Đây là điểm khác biệt rõ ràng giữa kinh doanh online và hộ kinh doanh cố định, dù cả hai đều tính thuế theo tỷ lệ trên doanh số tùy theo ngành nghề.