Thống đốc NHNN trình Quốc hội dự thảo Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi), cho phép tổ chức bảo hiểm tiền gửi vay đặc biệt lãi suất 0%, không cần tài sản bảo đảm để hỗ trợ tổ chức tín dụng và bảo vệ người gửi tiền.
Sáng 23/10, thay mặt Thủ tướng Chính phủ, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) Nguyễn Thị Hồng đã trình bày tờ trình về dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) trước Quốc hội. Dự thảo lần này được xây dựng nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý, bảo đảm an toàn hệ thống tài chính – ngân hàng và quyền lợi của người gửi tiền.

Theo dự thảo, Thống đốc NHNN được giao quyền quy định mức phí bảo hiểm tiền gửi, trên cơ sở lựa chọn hình thức áp dụng mức phí đồng hạng hoặc phân biệt, tùy thuộc vào đặc thù hoạt động của hệ thống tổ chức tín dụng trong từng giai đoạn. Đối với các tổ chức tín dụng bị kiểm soát đặc biệt, dự thảo bổ sung quy định về việc tạm hoãn nộp tiền phí bảo hiểm phát sinh trước thời điểm bị đặt vào kiểm soát đặc biệt. Quy định này tạo cơ sở pháp lý để các tổ chức này chưa phải nộp ngay khoản phí còn thiếu, phí chậm nộp và khoản tiền phạt chậm nộp (nếu có).
Về chi trả bảo hiểm tiền gửi, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết dự thảo quy định rõ thời điểm phát sinh nghĩa vụ chi trả, tính từ một trong các thời điểm sau:
Khi phương án phá sản của tổ chức bảo hiểm tiền gửi được phê duyệt hoặc khi NHNN xác nhận chi nhánh ngân hàng nước ngoài mất khả năng chi trả cho người gửi tiền.
Khi NHNN đình chỉ hoạt động nhận tiền gửi của tổ chức tín dụng bị kiểm soát đặc biệt trong trường hợp tổ chức này có lỗ lũy kế vượt quá 100% vốn điều lệ và quỹ dự trữ theo báo cáo tài chính kiểm toán gần nhất.
Trường hợp chi trả để đảm bảo an toàn hệ thống và trật tự xã hội, quy định này giúp tháo gỡ vướng mắc trong việc sử dụng quỹ dự phòng nghiệp vụ của tổ chức bảo hiểm tiền gửi.
Dự thảo cũng bổ sung quy định về cho vay đặc biệt từ tổ chức bảo hiểm tiền gửi đối với các tổ chức tham gia bảo hiểm trong các tình huống bị rút tiền hàng loạt, bị kiểm soát đặc biệt hoặc được can thiệp sớm, nhằm thực hiện phương án phục hồi hoặc chuyển giao bắt buộc. Tổ chức bảo hiểm tiền gửi có quyền tự quyết định việc cho vay đặc biệt, kể cả trong trường hợp không có tài sản bảo đảm hoặc không tính lãi suất.
Ngoài ra, dự thảo nêu rõ, khi quỹ dự phòng nghiệp vụ của tổ chức bảo hiểm tiền gửi không đủ chi trả, NHNN có thể cho vay đặc biệt với lãi suất 0% và không yêu cầu tài sản bảo đảm. Sau đó, tổ chức bảo hiểm tiền gửi phải xây dựng phương án tăng phí bảo hiểm tiền gửi để hoàn trả khoản vay.
Trong bối cảnh có sự cố hoặc khủng hoảng có nguy cơ gây mất an toàn hệ thống tín dụng, tổ chức bảo hiểm tiền gửi được giao tham gia xử lý sự cố theo quy định của luật. Đồng thời, Chính phủ sẽ quyết định các biện pháp cần thiết khác nhằm ổn định hệ thống.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết cơ quan thẩm tra đồng tình với quy định về phí bảo hiểm tiền gửi, nhưng đề nghị cần nghiên cứu kỹ mức phí, bảo đảm vừa duy trì nguồn thu ổn định, vừa phù hợp với năng lực tài chính của các tổ chức tham gia.

Đối với cho vay đặc biệt, cơ quan thẩm tra kiến nghị phải có hướng dẫn cụ thể về quy mô cho vay tối đa trên tổng quỹ dự phòng nghiệp vụ, đồng thời xây dựng bộ tiêu chí minh bạch để xét duyệt các khoản vay. Cơ quan này cũng đề xuất tăng cường giám sát việc sử dụng khoản vay đặc biệt, làm rõ ranh giới giữa vay đặc biệt từ NHNN và vay từ tổ chức bảo hiểm tiền gửi.
Cuối cùng, Ủy ban Kinh tế đề nghị quy định rõ điều kiện, lãi suất và tài sản bảo đảm của các khoản vay đặc biệt, nhằm bảo đảm tính khả thi và an toàn trong quá trình triển khai Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi).
Tiểu Vy / Vietnamfinance.vn