Đạo diễn Móng Vuốt – Lê Thanh Sơn đã ngồi lại cùng “phù thủy kỹ xảo” Thierry Nguyễn để chia sẻ quá trình làm nên con gấu phản diện trên màn ảnh.
Để làm nên siêu phẩm sinh tồn quái thú đầu tiên của Việt Nam mang tên Móng Vuốt, ekip của đạo diễn Lê Thanh Sơn đã rất nỗ lực đầu tư, tỉ mỉ nghiên cứu nhằm tạo ra hình tượng “phản diện” độc đáo, bắt mắt nhất. Để làm nên con gấu Mật hung tợn đối đầu nhóm bạn trẻ, Lê Thanh Sơn đã trải qua nhiều phương án, cuối cùng bắt tay làm việc với “phù thủy VFX” Thierry Nguyễn (đứng sau AIOI & Bad Clay Studios) từng làm nên thành công của loạt phim như Thanh Sói, Trạng Tí, Hai Phượng, Người Bất Tử, Em Và Trịnh…
Con gấu bước ra từ chuyện đời thật ám ảnh của biên kịch
Lê Thanh Sơn bộc bạch rằng đúng thật anh rất liều khi chọn làm đề tài sinh tồn và mạo hiểm ở Việt Nam. Mặt khác, anh muốn tìm một hành trình và đích đến thử thách một chút thì mới vui.
“Trong phát triển câu chuyện và kịch bản, có một phần gọi là ‘đối diện với sinh tử’. Dù cho trong một câu chuyện hài, không có ai chết cả thì yếu tố sinh tử, một ai đó đấu tranh bằng cả sinh mạng vẫn tồn tại. Giống Hoàng trong Em Chưa 18 khi bị bắt giam, nguy cơ mất cả sự nghiệp vì 1 cô nàng trẻ tuổi. Tuy nhiên gần đây tui cũng hơi ngán chút xíu yếu tố sinh tử trong phim hài, thích không khí rừng rú, cảnh đẹp Việt nam nên đã tìm một câu chuyện sinh tử nơi rừng hoang. Chưa kể, tôi cũng nghiên cứu trend các bạn trẻ gần đây là thích đi phượt, khám phá đất nước Việt Nam và trải nghiệm du lịch, mạo hiểm”, Lê Thanh Sơn bổ sung.
Còn về chuyện chọn con gấu làm phản diện, Lê Thanh Sơn tiết lộ ekip đã xem qua rất nhiều phương án thú dữ như voi, hổ, cá sấu, rắn… Sau cùng, anh chọn gấu vì thứ nhất, đó là con vật sau cùng mà bất kỳ ai nghĩ sẽ gặp trong rừng. Thứ hai, nó còn là một phần trong câu chuyện đời thực ám ảnh của biên kịch Trần Khánh Hoàng. “Hoàng kể rằng khi 14 tuổi, Hoàng đã thấy nhiều con gấu bị nhốt trong chuồng. Vì có cha là một kiểm lâm nên Hoàng rất yêu thiên nhiên, cảm thấy thương cho những con vật bị nuôi nhốt, lấy mật như thế.
Thành ra, nỗi ám ảnh ấy đã làm khó tôi. Tôi hiểu rằng vẽ một con gấu như thật rất khổ. Thà tạo một nhân vật hư cấu, không có hệ quy chiếu thì dễ. Có nhiều lúc tôi hỏi Hoàng đổi con gấu thành bầy rắn, hay một con gấu đột biến. Thế nhưng Hoàng nói ‘Không, nó phải là con gấu’. Sau khi tìm hiểu câu chuyện của Hoàng thì tôi thấy yêu câu chuyện, yêu trái tim này và muốn bảo vệ nó”, Lê Thanh Sơn bày tỏ.
Tốn 250 triệu làm mascot gấu… rồi thất bại
Để biến ý tưởng con gấu Mật này thành hình thành dạng trong Móng Vuốt, Lê Thanh Sơn đã chọn phương án ban đầu là “practical” – tức làm bộ mascot thủ công. Công đoạn này theo lý thuyết sẽ giúp tiết kiệm chi phí, đồng thời rút ngắn cả giai đoạn hậu kỳ cho đoàn phim.
Lê Thanh Sơn tiết lộ: “Ban đầu chúng tôi làm một bộ đồ gấu giả. Điều này đã được Hollywood làm từ rất lâu, khi kỹ thuật vi tính vẫn chưa phát triển mạnh. Chúng tôi cũng theo đó mà nghiên cứu, tạo nên một con gấu có động cơ, điều khiển được từ bên trong. Chúng tôi bỏ ra 250 triệu đồng để làm con gấu, cuối cùng “chốt” kiểu dáng gấu từ Úc. Chúng tôi học từ một triển lãm, tại đây họ có một mô hình gấu trắng Bắc Cực mà tôi nghĩ có thể áp dụng vào con gấu của Móng Vuốt. Khi ấy đơn giản tôi nghĩ ngoài kia người ta ai cũng dùng kỹ thuật này nên ekip làm theo thôi”.
Bản thân Thierry Nguyễn cũng đã nghe thông tin này từ đoàn phim Móng Vuốt. Anh nói rằng anh ủng hộ đoàn phim dù hiểu công đoạn này khó hơn tưởng tượng rất nhiều. “Rất nhiều điều bất lợi như làm sao để thở được, làm sao điều khiển các cơ quan, rồi sức nặng của bộ đồ. Tôi thực chất đoán được rằng cuối cùng đoàn phim không thể sử dụng được phương cách này…”, Thierry bày tỏ.
Lê Thanh Sơn đã nhờ đến họa sĩ Phan Vũ Linh, để anh hình tượng hóa nó ra thành hiện thực. Sau khi Lê Thanh Sơn mang thành phẩm sang cho biên kịch Trần Khánh Hoàng xem, anh chỉ nói ngắn gọn “Không”. Dù không sử dụng chính thức trong phim nhưng đạo diễn vẫn tận dụng tối đa bộ mascot, như tạo cảm xúc cho diễn viên khi tham gia cảnh phim, xác định tỷ lệ người đứng trước – sau cho đúng, hay 2-3 giờ sáng tôi còn dắt con gấu ra cho… đoàn phim tỉnh ngủ. “Ngoài ra tôi còn định sử dụng nó cho những cảnh quay cận, hay cảnh con gấu quào vào gầm xe… nhưng tất cả đều ‘bể’ hết. Ngày nay không có gì mà ống kính không thấy. Khi mà quay cận thì hình ảnh diễn viên thở qua những lỗ thông gió đều lộ ra hết”, anh bày tỏ sự khó khăn của mình.
Thierry Nguyễn: Tôi đã làm nhiều phim Việt Nam nhưng chưa thấy điều này bao giờ
Thế là Lê Thanh Sơn đã chuyển qua phương án VFX, và bắt đầu cái duyên với Thierry Nguyễn. Trước khi bấm máy, đạo diễn Móng Vuốt đã kể Thierry nghe chuyện con gấu bị ngược đãi, sống trong chuồng ra sao, bị cái gì…
Thierry Nguyễn khẳng định Lê Thanh Sơn rất tham vọng: “Tôi đã làm nhiều phim ở Việt Nam nhưng chưa thấy điều này bao giờ. Ban đầu tôi thấy thú vị, nhưng sau đó lại không biết phải làm sao. Thật sự là thử thách với tôi vì dù sao đây cũng là một nhân vật siêu thực, phản diện chính của phim. Ở Việt Nam, đội ngũ VFX cũng có nhiều khó khăn như thiếu thời gian, không có nhiều tool và thậm chí thiếu kinh phí. Thế nên tôi phải suy nghĩ rất kỹ, tìm ra phương án hiệu quả nhất vì sau cùng, tôi vẫn rất muốn làm phim này”.
Trước đó Thierry đã bắt tay tạo nên nhiều hình tượng nhân vật độc đáo nhưng không phức tạp như con gấu trong Móng Vuốt do mang yếu tố viễn tưởng, như Thần Hổ của Trạng Tí hay dây rễ trong Người Bất Tử. “Làm con gấu khó vì phải làm nó thật sống động, lại xuất hiện gần như cả bộ phim nữa”, anh cho biết. Lê Thanh Sơn cũng chọn hợp tác với phía Thierry vì biết team đã từng thiết kế gấu, khỉ trong Ước Hẹn Mùa Thu 8-9 năm trước.
Quá trình thiết kế hình ảnh gấu Mật trong Móng Vuốt khó đến từng chi tiết. Riêng việc thiết kế gương mặt đầy sẹo của nó theo yêu cầu câu chuyện đã tốn team VFX nhiều thời gian. Thierry chia sẻ: “Trước khi bắt tay làm con gấu, tôi và Sơn đã cùng nhau bàn bạc, tìm hiểu câu chuyện của nó. Nhờ vậy thì khán giả mới hiểu được vì sao con gấu lại có vết sẹo trên mặt, nó có lý do cả. Quá trình này thôi cũng tốn của tôi mất vài tháng, như việc màu sẹo thế nào là tươi và lâu, hay chỗ nào trụi lông… đều được bàn đi bàn lại nhiều lần. Ban đầu thì nó khá ghê, trông chẳng khác gì zombie, nhưng tôi vẫn muốn khán giả cảm nhận được đây là con thú thật”.
Lê Thanh Sơn bổ sung: “Do nó sống trong chuồng có dây điện trần, và nó quá dữ nên trên trán, mặt mũi nó đều chi chít những vết sẹo. Vì vậy khi gặp Thierry, tôi nói ngay rằng tôi muốn khi con gấu vừa xuất hiện là một câu chuyện quá khứ hiện ra ngay”. Cả hai còn bổ sung rằng bên cạnh gương mặt đầy sẹo mà dáng hình, điệu bộ và thậm chí giới tính của gấu Mật cũng là ‘bài toán’ khó, làm sao để khán giả nhận ra Mật là gấu cái mới hay.
Về công đoạn tạo nên thân hình con gấu Mật, Thierry Nguyễn cho biết phải đi từ trong ra ngoài, từ phần khung xương, sau đó gắn cơ bắp, đắp mỡ lên, sau đó là da và cuối cùng lông mặc dù những bộ phận đó không hiện diện trên phim. “Lưu ý là dù ẩn đi, phần cơ bắp bắt buộc phải có thì mới phân biệt được từng nhóm cơ. Nếu không thì cả chi của con gấu nhìn chẳng khác gì nhánh cây khô cả. Hoặc, bước lớp mỡ cũng phải có, thường không ai ‘skip’ đi vì trông hình tượng nhân vật sẽ rất kỳ quặc. Riêng công đoạn này có 7-8 người tham gia làm, mất vài tháng mới xong”, Thierry hé lộ.
Bên cạnh con gấu, Lê Thanh Sơn còn phải nhờ đến “phù thủy kỹ xảo” Thierry ở những phân đoạn cảnh thiên nhiên trong mơ, những địa điểm mà đoàn phim khó tiếp cận ngoài đời vì quá hiểm trở. “Tôi muốn đưa nhóm bạn đến một đỉnh núi cao, có mây bao quanh, trước mặt là chiếc hồ lớn trông như tiên cảnh. Nhưng vì đoàn phim không đến được địa điểm như mong muốn nên vẫn phải nhờ đến kỹ xảo. Một cảnh đẹp trên không và nhóm bạn bị mắc kẹt trong cảnh đẹp đó. Lối ra duy nhất thì đã bị con gấu trấn giữ. Thierry không chỉ giúp tôi thiết kế kẻ trấn giữ – con gấu mà làm luôn ‘nhà giam’ đẹp như trong mơ ấy, từ triền núi, ánh nắng, mặt trời, ánh bạc trên hồ đến đàn chim đều không thật, khiến chúng tôi mất rất nhiều thời gian để hoàn thiện”, Lê Thanh Sơn nói.
Móng Vuốt còn khiến ai nấy tò mò về cảnh nhân vật Sơn của Gi A Nguyễn cheo leo ngoài vực vô cùng nguy hiểm. Thực chất phía Thierry cũng có “nhúng tay” vào phân đoạn này, nhưng theo phương án một nửa “practical”, một nửa kỹ xảo. “Một nửa practical để diễn viên dễ diễn, để ekip dễ quay và giúp quá trình làm kỹ xảo dễ dàng hơn nữa”, Thierry cho biết. Anh bổ sung là so với con gấu, cảnh quay này vẫn khá đơn giản vì chỉ là xây dựng một môi trường, cũng là việc làm phổ biến và bình thường khi thực hiện VFX cho phim.
Lê Thanh Sơn bổ sung: “Riêng cảnh này tôi ‘làm khó’ Thierry ở một phân đoạn cú máy quay 180 độ, từ dưới chân Gi A Nguyễn xoay lên đầu. Đây có thể được xem là ‘cú máy thấy cả thế giới’, từ đáy vực đến bầu trời sau lưng Gi A, rồi từng viên sỏi đá lăn… Tôi đánh giá là phức tạp nhất phim. Chúng tôi chỉ xây duy nhất vách đá giả ở phim trường, còn sương mù, độ dốc, độ cao, độ sâu của vực, hay làn mây ngoài xa đều là kỹ xảo”.
Cuối cùng khi đã có tất cả “bàn cờ” và “quân cờ”, Lê Thanh Sơn dự tính quay với storyboard đã có sẵn và anh rất ưng ý. Song, phía Thierry đề xuất nên quay phim dựa trên previs thay vì storyboard để tránh phát sinh nhiều vấn đề không ngờ đến. “Previs cũng là một cách mà nhiều ekip Hollywood sử dụng. Trong phần này chúng ta xem cách đặt camera như thế nào theo storyboard có sẵn. Điều này giúp ekip khi lên set thì mỗi shot đều đã được chuẩn bị, chỉ cần làm theo. Hiếm khi phim Việt Nam làm phương pháp này vì tốn thời gian. Thế nhưng nhờ vậy mà khi lên set, từ đạo diễn, diễn viên và thành viên ekip đều sẽ biết quay thế nào. Ngoài ra nó còn giúp ích cho tổ kỹ xảo. Mỗi cảnh quay đều sẽ có thư ký hiện trường ghi chép lại môi trường, scan bối cảnh, ghi chú ánh sáng, camera ra sao… Hoặc cả những diễn viên mặc đồ xám đóng thế con gấu sẽ diễn thế nào, được đặt để ở đâu… thì sẽ được ghi chú lại hết”.
Lê Thanh Sơn ban đầu đã không đồng ý phương án previs khi nghe phải mất 1 tháng. Thế nhưng sau cùng, Lê Thanh Sơn và ekip Móng Vuốt đồng ý đi theo cách này và đúng thật đã giúp cho quá trình quay rất nhiều. “Ngày nào có previs thì quay xong cực nhanh, hơn là đến lúc quay mới phải tư duy, nghĩ xem quay thế nào và có thể mắc rất nhiều sai lầm”, Lê Thanh Sơn chia sẻ.
Lê Thanh Sơn cũng khẳng định khi quay cùng diễn viên mặc đồ xám (thay cho gấu Mật kỹ xảo sau đó), các diễn viên đều rất tập trung chứ không bị phân tâm hay mắc cười: “Các diễn viên đã được tập trước với cascadeur, cũng xem qua previs hết rồi nên không có khó khăn gì. Các bạn đều rất chuyên nghiệp”.
Phim Móng Vuốt của Đạo diễn Lê Thanh Sơn do HK Films sản xuất, với sự góp mặt của dàn diễn viên Tuấn Trần, Thảo Tâm, Quốc Khánh, Gi A Nguyễn, Naomi, Ceri Thu Hà… được Lotte Entertainment phát hành tại Việt Nam, khởi chiếu tại các rạp trên toàn quốc vào ngày 07.06.2024.
Huyền My / Điện Ảnh
