Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cắt giảm lãi suất xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm sau một cuộc họp căng thẳng, phơi bày những rạn nứt sâu sắc giữa các nhà hoạch định chính sách về việc nên ưu tiên xử lý thị trường lao động suy yếu hay lạm phát vẫn ở mức cao.
Sau cuộc họp kéo dài 2 ngày kết thúc vào 10/12, Fed đã quyết định giảm lãi suất chuẩn thêm 0,25 điểm phần trăm, về biên độ 3,5% – 3,75%, đúng như dự báo của giới phân tích Phố Wall. Đây là lần hạ lãi suất thứ 3 liên tiếp. Fed cho biết “rủi ro đối với việc làm đã gia tăng trong những tháng gần đây” khi tỷ lệ thất nghiệp nhích lên và tốc độ tuyển dụng chậm lại, trong khi lạm phát vẫn “khá cao”.
Ngay sau thông báo, thị trường chứng khoán và trái phiếu đồng loạt tăng. Chỉ số S&P 500 chốt phiên tăng 0,7%, còn lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 2 năm, vốn nhạy cảm với kỳ vọng chính sách, giảm 0,07 điểm phần trăm xuống còn 3,54%.
Nội bộ Fed chia rẽ sâu sắc
3 trong số 12 thành viên có quyền biểu quyết của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) đã phản đối quyết định giảm 0,25 điểm phần trăm, ghi nhận mức bất đồng lớn nhất kể từ năm 2019.
Bối cảnh tranh cãi nội bộ diễn ra khi Tổng thống Mỹ Donald Trump liên tục gây sức ép yêu cầu Fed cắt giảm mạnh tay hơn, đồng thời chỉ trích Chủ tịch Jerome Powell. Ông Trump tuyên bố mức cắt giảm lần này “lẽ ra phải gấp đôi” và gọi Fed là “cứng đầu”.
Phát biểu cùng ngày, ông nói: “Người đứng đầu Fed là một kẻ cứng nhắc”, ám chỉ Chủ tịch Powell.
Trong hội đồng, Thống đốc Stephen Miran, được xem là đồng minh thân cận của tổng thống Trump, đề nghị cắt giảm 0,5 điểm phần trăm. Ở chiều ngược lại, Chủ tịch Fed Chicago Austan Goolsbee và Chủ tịch Fed Kansas City Jeffrey Schmid cho rằng lãi suất nên được giữ nguyên.
Ông Powell khẳng định ngưỡng để tiếp tục hạ lãi suất trong năm tới là “rất cao”, nhấn mạnh rằng lãi suất hiện “đang nằm trong phạm vi ước tính mức trung tính” và Fed “ở vị thế tốt để chờ xem nền kinh tế sẽ diễn biến thế nào”.
Biểu đồ chấm (dot plot) được công bố cùng ngày cho thấy mức độ bất đồng đáng kể giữa các quan chức Fed. Dự báo trung vị cho thấy Fed chỉ kỳ vọng một đợt hạ 0,25 điểm phần trăm trong năm tới, tức không thay đổi so với bản công bố tháng 9.
Tuy nhiên, có 3 thành viên dự báo lãi suất cuối năm 2026 sẽ cao hơn so với hiện nay, trong khi một người dự báo tới 6 đợt cắt giảm 0,25 điểm phần trăm.
Ông Powell nhấn mạnh: “Tất cả mọi người trong FOMC đều đồng ý rằng lạm phát quá cao và cần giảm xuống, đồng thời thị trường lao động đã yếu đi và tiếp tục tiềm ẩn rủi ro. Khác biệt nằm ở cách đánh giá mức độ rủi ro đó”.
Theo Goldman Sachs, còn tồn tại nhiều “bất đồng ngầm” khi khoảng phân nửa trong số 19 quan chức Fed gửi dự báo cho dot plot cho rằng lãi suất lẽ ra nên giữ nguyên.
Ông Kristina Hooper, chiến lược gia trưởng của Man Group, nhận định: “Sẽ có thêm nhiều tranh luận gay gắt vì sự khác biệt lớn về quan điểm và thứ tự ưu tiên giữa các thành viên hội đồng”.
TT Trump bắt đầu tìm tân chủ tịch Fed
Theo Financial Times, Tổng thống Trump đã bắt đầu tiến hành các cuộc phỏng vấn trong tuần này để chọn người kế nhiệm ông Powell khi nhiệm kỳ kết thúc vào tháng 5/2026.
“Tôi muốn một người đánh giá đùng đắn về lãi suất… Lãi suất của chúng ta thực ra nên thấp hơn nhiều”, ông nói. Trước đây, ông Trump tuyên bố sẽ công bố ứng viên vào đầu năm sau nhưng nay cho biết việc lựa chọn có thể hoàn tất trong hai tuần tới.
Ông Kevin Hassett, đồng minh thân cận của Tổng thống Trump và được xem là ứng viên hàng đầu cho vị trí chủ tịch Fed, cho rằng dù mức cắt giảm 0,25 điểm phần trăm là “bước đi đúng hướng”, Fed vẫn còn “nhiều dư địa” để giảm lãi suất và có khả năng phải nới lỏng mạnh hơn để hỗ trợ tăng trưởng.
Dù tỷ lệ thất nghiệp vẫn thấp so với lịch sử, phe ôn hòa trong FOMC cảnh báo các dữ liệu khác cho thấy kinh tế Mỹ đang giảm tốc rõ rệt, không còn tạo ra việc làm đủ nhanh.
Ngược lại, nhiều quan chức lo ngại lạm phát trong lĩnh vực dịch vụ, chiếm tỷ trọng lớn của nền kinh tế Mỹ, đang có xu hướng tăng, hạn chế dư địa giảm lãi suất.
Dự báo mới cho thấy Fed kỳ vọng lạm phát sẽ giảm xuống 2,4% vào cuối năm sau, thấp hơn mức dự báo 2,6% hồi tháng 9. Lạm phát PCE trong 12 tháng tính đến tháng 9 đứng ở mức 2,8%, trong khi mục tiêu của Fed là 2%.
Fed cũng thông báo sẽ tiếp tục mua trái phiếu kho bạc ngắn hạn nhằm giảm bớt căng thẳng trên thị trường tiền tệ Mỹ. Trước đó, ngân hàng trung ương đã ngừng thu hẹp bảng cân đối kế toán từ đầu tháng này, sau khi đánh giá rằng chương trình thắt chặt định lượng (QT) bắt đầu từ năm 2022 đã rút đủ thanh khoản khỏi hệ thống tài chính.
