Rà soát kỹ, không để nghỉ việc theo chính sách Nghị định 178 tràn lan

Tại cuộc họp của Ban Thường vụ Đảng uỷ Chính phủ và Chính phủ về đánh giá tình hình sau 2 tháng vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, sau 2 tháng triển khai, hệ thống cơ bản ổn định, thông suốt, không gián đoạn; tạo ra khí thế, tinh thần làm việc mới và bước đầu có sự chuyển biến về tư duy, nhận thức trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ, công vụ.

Từ ngày 1/8 đến nay, Chính phủ đã ban hành thêm 16 Nghị định, trong đó phần lớn các văn bản quy định liên quan đến sắp xếp đơn vị hành chính, điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương 2 cấp trong các lĩnh vực chuyên ngành.

Các bộ, ngành đã tăng cường tổ chức Hội nghị trực tuyến hướng dẫn nghiệp vụ và giải đáp các kiến nghị, vướng mắc cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp xã.

Bộ Nội vụ với vai trò là cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo của Chính phủ luôn duy trì việc tiếp nhận các phản ánh, kiến nghị để kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai chính quyền địa phương 2 cấp; tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc (ngày 09/8/2025) tới điểm cầu 34 tỉnh, thành phố và 3.321 xã, phường, đặc khu trong cả nước để tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức cấp xã về chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền, phương thức, kỹ năng quản lý chính quyền cấp xã.

Trong công tác tham mưu, Bộ Nội vụ đã ban hành văn bản hướng dẫn triển khai thực hiện Kết luận 183 của Bộ Chính trị, trong đó có việc kết thúc thực hiện chế độ, chính sách theo quy định của Nghị định số 178/2024/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 67/2025/NĐ-CP) vào ngày 31/8/2025.

“Đây là vấn đề lớn, triển khai trong thời gian ngắn nên nhiều địa phương gặp khó khăn. Bộ Nội vụ đã hướng dẫn các cơ quan, địa phương rà soát kỹ, xem xét đúng đối tượng cho nghỉ chính sách theo quy định, không để xảy ra tình trạng cho nghỉ tràn lan, đồng thời chú trọng giữ chân những cán bộ có năng lực để bảo đảm chất lượng đội ngũ”, Bộ trưởng Bộ Nội vụ nói.

Liên quan đến giải quyết chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức, tính đến ngày 19/8, tổng số người đã có quyết định nghỉ việc là 94.402 người, trong đó có 81.995 người đã trình cấp có thẩm quyền duyệt kinh phí và đã được phê duyệt (50.345 người đã nhận tiền).

Dự kiến, đến hết tháng 8, số lượng nghỉ theo Nghị định 178 sẽ tăng thêm khoảng 6.000 – 7.000 người. Như vậy, số người nghỉ giải quyết theo chế độ Nghị định 178 dự ước khoảng 100.000 người.

Song song với đó, Bộ Nội vụ cũng đã tập trung cao độ để trình Đảng ủy Chính phủ trình Bộ Chính trị (qua Ban Tổ chức Trung ương) về khung số lượng cấp phó của cơ quan đơn vị trong hệ thống thống chính trị thuộc phạm vi quản lý. Bộ Chính trị đã cho ý kiến bước đầu về vấn đề này và hiện nay Bộ Nội vụ tiếp tục phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương để hoàn thiện, tập trung vào 4 nội dung trọng tâm.

Trong đó có việc hoàn thiện khung vị trí việc làm làm cơ sở xác định số lượng biên chế; đổi mới công tác đánh giá cán bộ, công chức, viên chức theo yêu cầu của Luật Cán bộ, công chức, trong đó áp dụng KPI; phân loại và tiêu chuẩn đơn vị hành chính (phối hợp với Bộ Xây dựng); điều chỉnh chế độ phụ cấp, trong đó có phụ cấp chức vụ, phụ cấp khu vực, phụ cấp đặc thù.

Liên quan đến phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền, đến nay trên cơ sở 30 nghị định đã ban hành, 66 thông tư của các bộ, cơ quan ngang bộ và cơ quan thuộc Chính phủ. Cùng với đó, 16 nghị định mới cũng tiếp tục cụ thể hóa chủ trương phân cấp, phân quyền.

“Có thể nói, ở cấp Trung ương, việc triển khai cho thấy nỗ lực và quyết tâm rất lớn. Tuy nhiên, về phía địa phương, dù đã tiếp nhận chủ trương này, song nhìn chung còn ở mức quá tải”, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho hay.

Việc triển khai phân cấp, phân quyền chưa thực sự đồng bộ, ngoại trừ một số tỉnh, thành phố lớn. Những địa phương không thuộc diện sáp nhập, hợp nhất tiếp nhận nhanh hơn; trong khi nhiều nơi khác vẫn cần thêm thời gian để ổn định tổ chức bộ máy và nhiệm vụ chính trị sau sắp xếp, nên việc thực hiện còn hạn chế.

Về công tác tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính, một số địa phương như TPHCM, Quảng Ninh có số lượng hồ sơ trực tuyến cao, xử lý hiệu quả, nhưng nhiều tỉnh miền núi như Điện Biên còn hạn chế.

Về số hóa hồ sơ, tài liệu, đây là khó khăn lớn hiện nay do khối lượng tài liệu quá lớn, nghiệp vụ phức tạp, nhân lực hạn chế và kinh phí lớn. Các địa phương đã tổng hợp nhu cầu, gửi Bộ KH&CN để phối hợp Bộ Tài chính tham mưu Chính phủ cấp kinh phí.

Về sắp xếp, bố trí, xử lý trụ sở, tài sản công, theo báo cáo của Bộ Tài chính, đến ngày 15/8, tổng số cơ sở nhà, đất dôi dư, cần xử lý là 16.124 cơ sở, trong đó có 6.704 cơ sở nhà đất phát sinh do sắp xếp đơn vị hành chính.

Riêng đối với xe ô tô, hiện nay, vẫn còn 354/3.321 đơn vị hành chính cấp xã chưa được trang bị xe ô tô. Về máy móc, trang thiết bị làm việc: Đến nay vẫn còn 601/3.321 đơn vị hành chính cấp xã chưa đáp ứng về máy móc, thiết bị và chủ yếu chưa đáp ứng về mặt chất lượng máy móc, thiết bị.

Chủ động điều tiết cán bộ thừa – thiếu trong nội bộ địa phương

Trong thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Nội vụ đề nghị Bộ KH&CN bám sát các địa phương để tháo gỡ khó khăn trong thực hiện, xử lý hồ sơ trực tuyến ở cấp xã. Bộ Tài chính tiếp tục hướng dẫn quản lý tài sản công, tài chính. Bộ Tài nguyên và Môi trường tăng cường tập huấn, bồi dưỡng, “cầm tay chỉ việc” cho cấp xã trong giải quyết thủ tục đất đai – một trong những lĩnh vực còn nhiều vướng mắc nhất.

Bộ Nội vụ trình Đảng ủy Chính phủ trình Bộ Chính trị các nội dung lớn về triển khai thực hiện Luật Cán bộ, Công chức (gồm quy định về đánh giá, xếp loại công chức, tuyển dụng mới công chức để đáp ứng yêu cầu của vị trí việc làm trong tình hình mới,…), các quy định về phụ cấp khu vực, phụ cấp đặc biệt theo địa bàn cấp mới…

Các bộ, ngành cần phối hợp rà soát, phân định rõ thẩm quyền, bảo đảm phân cấp, phân quyền đi vào thực chất.

Đối với các địa phương cần tiếp tục vận hành ổn định mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; giải quyết nhanh chóng, kịp thời thủ tục hành chính cho người dân; đồng thời tổng rà soát, đánh giá, phân loại, cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã sau 2 tháng vận hành.

Các địa phương cũng phải khẩn trương giải quyết chế độ chính sách theo tinh thần Nghị định 178 và Nghị định 167; chủ động điều tiết cán bộ thừa – thiếu trong nội bộ địa phương và kịp thời hợp đồng nhân lực ở những vị trí cấp bách, còn thiếu hụt.

Bên cạnh đó, cần quan tâm đầu tư, bổ sung hạ tầng số, bảo đảm kết nối liên thông cơ sở dữ liệu quốc gia và hệ thống thông tin với địa phương, đáp ứng yêu cầu giải quyết thủ tục hành chính thông suốt, hiệu quả.

Một nhiệm vụ quan trọng khác là tăng cường tập huấn, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức cho cán bộ, công chức, viên chức. Bộ Nội vụ đã có hướng dẫn, song tại cơ sở cần phát huy tinh thần “tự tập huấn, tự bồi dưỡng lẫn nhau” để đáp ứng kịp thời yêu cầu công việc.

Thu Giang / Báo Chính Phủ