Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 3/3 tuyên bố ông sẽ áp thuế 25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mexico và Canada, làm tan biến hy vọng về một thỏa thuận vào phút chót có thể tránh được cuộc chiến thương mại với hai đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ.
Thuế quan với Canada, Mexico có hiệu lực từ 4/3
Phát biểu trong một sự kiện tại Nhà Trắng ngày 3/3, Tổng thống Mỹ cho biết: “Mọi thứ đã sẵn sàng. Thuế quan sẽ có hiệu lực vào ngày mai, 25% đối với Canada và 25% đối với Mexico”.
“Những gì họ phải làm là xây dựng các nhà máy ô tô của họ và những thứ khác tại Mỹ, trong trường hợp đó họ sẽ không phải chịu thuế quan”, ông Trump nói với các phóng viên.
Ông Trump cho biết hai đối tác thương mại “không còn cơ hội” để đàm phán nhằm tránh bị đánh thuế và rằng ông đang sử dụng thuế quan để “trừng phạt” các quốc gia mà theo ông là đang lấy đi từ nền kinh tế Mỹ mà không đáp lại đủ.

Động thái này diễn ra sau khi Tổng thống Mỹ tuyên bố tạm hoãn áp thuế quan cho 2 đối tác thương mại hàng đầu của đất nước nhờ những tiến bộ trong việc đàm phán ngăn chặn dòng fentanyl từ 1 tháng trước. Việc tiếp tục áp thuế cho thấy không có sự đột phá giữa các đối tác thương mại về vấn đề này.
Thuế quan dự kiến có hiệu lực vào ngày 4/3 (giờ địa phương), theo xác nhận từ chính quyền Tổng thống Trump và các thông báo từ Công báo Liên bang. Vào thời điểm đó, cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ sẽ bắt đầu thu 25% thuế với hàng hoá nhập khẩu từ Canada và Mexico, bên cạnh đó năng lượng của Canada sẽ chịu mức thuế 10%.
Bộ kinh tế Mexico cho biết sẽ không có phản hồi công khai nào cho đến cuộc họp báo buổi sáng thường kỳ của Tổng thống Claudia Sheinbaum vào ngày 4/3.
Bà Claudia Sheinbaum đã tuyên bố sẽ có động thái đáp trả, nói rằng: “Chúng tôi có kế hoạch B, C, D.”
Bộ trưởng Ngoại giao Canada Melanie Joly nói với các phóng viên rằng Ottawa đã sẵn sàng phản hồi, nhưng không đưa ra thông tin cụ thể.
Các giám đốc điều hành và nhà kinh tế cho biết mức thuế quan của Trump đối với Canada và Mexico, bao gồm hơn 900 tỷ USD giá trị hàng nhập khẩu hàng năm của Mỹ, sẽ gây ra một bước lùi nghiêm trọng cho nền kinh tế Bắc Mỹ có mức độ hội nhập cao.
Tăng gấp đôi thuế với Trung Quốc
Ngoài việc tuyên bố áp thuế đối với hai quốc gia láng giềng của Mỹ sẽ có hiệu lực vào ngày 4/3, ông Trump cũng tuyên bố áp thêm thuế 10% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, tăng gấp đôi mức thuế 10% mà ông đã áp dụng đối với Bắc Kinh vào đầu tháng 2.
Tổng thống Mỹ cho biết mức thuế này, nhằm mục đích đưa Trung Quốc vào bàn đàm phán về việc hạn chế fentanyl vào Mỹ, được tăng lên vì Bắc Kinh này chưa làm đủ để ngăn chặn dòng chảy ma túy bất hợp pháp.
Thuế nhập khẩu mà ông Trump áp đặt là mức lớn nhất trong lịch sử thương mại giữa Washington và Bắc Kinh.

Các mức thuế ban đầu, có hiệu lực vào ngày 4/2, đã áp dụng thuế quan đối với 1,4 nghìn tỷ USD hàng hóa nhập khẩu. Theo ước tính của Tax Foundation, con số này cao hơn gấp ba lần so với 380 tỷ USD hàng hóa nước ngoài bị đánh thuế trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump.
Trước khi trở thành tổng thống, ông Trump đã cam kết áp thuế 60% đối với tất cả hàng hóa Trung Quốc, do đó mức thuế quan vẫn có thể tăng.
Tuy nhiên, sau lần áp thuế vào tháng 2, Trung Quốc đã công bố các biện pháp trả đũa đối với Mỹ. Bắc Kinh cũng đã tuyên bố sẽ có thêm các biện pháp đối phó để giải quyết đợt áp thuế mới nhất của ông Trump.
Chứng khoán Mỹ tụt dốc
Thị trường chứng khoán Mỹ “đỏ lửa” trong phiên giao dịch ngày 3/3, khi chỉ số S&P 500 giảm 1,7% và đóng cửa ở mức 5.849,72, đánh dấu ngày tồi tệ nhất kể từ tháng 12 và đưa hiệu suất trong năm lên mức lỗ khoảng 0,5%.
Chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones mất tới 649,67 điểm, hay 1,48%, kết phiên ở mức 43.191,24 điểm. Nasdaq Composite giảm 2,64% và đóng cửa ở mức 18.350,19 điểm, bao trùm bóng tối khi cổ phiếu Nvidia giảm hơn 8% trong phiên.
Ngoài Nvidia, các cổ phiếu trí tuệ nhân tạo từng phổ biến như Broadcom và Super Micro Computer cũng lao dốc.
Chỉ số Russell 2000 tập trung vào các công ty vốn hóa nhỏ giảm gần 3%.
Cổ phiếu chịu ảnh hưởng trực tiếp từ thuế quan hoặc sự trả đũa của các quốc gia bị nhắm tới cũng giảm.
Cổ phiếu GM và Ford chạm mức thấp nhất trong phiên giao dịch sau bình luận của ông Trump. Các quỹ giao dịch trên sàn của iShares theo dõi Mexico và Canada đều giảm hơn 1%.
Đồng peso Mexico và đô la Canada đều giảm sau những bình luận của ông Trump.

Đợt bán tháo vào ngày 3/3 diễn ra sau khi ba chỉ số chính ghi nhận mức lỗ trong tháng 2, chủ yếu là do lo ngại về tác động của thuế quan và những dấu hiệu ban đầu của nền kinh tế suy yếu.
Dow Jones và S&P 500 đều giảm hơn 1% trong tháng 2, trong khi Nasdaq Composite ghi nhận tháng tồi tệ nhất kể từ tháng 4/2024 với mức giảm khoảng 4% trong tháng trước.
Tại châu Á – Thái Bình Dương, cổ phiếu Nhật Bản giảm hơn 2%, dẫn đầu đà giảm trên thị trường khu vực.
Ghi nhận ban đầu của CNBC trong sáng 4/3 cho thấy chỉ số Nikkei 225 giảm 2,13%, trong khi chỉ số Topix giảm 1,32%.
Chỉ số Kospi của Hàn Quốc tăng 0,21% trong phiên giao dịch đầy biến động, trong khi chỉ số vốn hóa nhỏ Kosdaq giảm 1,05% vào đầu ngày.
Chỉ số Hang Seng tương lai của Hong Kong đứng ở mức 22.910, cho thấy mức mở cửa yếu hơn so với mức đóng cửa của HSI là 23.006,27.
S&P/ASX 200 của Úc đang giao dịch ở mức thấp hơn 0,84%.
Theo CNN, CNBC, Reuters
Theo Quỳnh Anh / Vietnamfinance.vn