Giá vàng thế giới tăng 62%, vàng miếng SJC đắt hơn 70% từ đầu năm. Trước bối cảnh giá vàng biến động mạnh, chuyên gia khuyến cáo nhà đầu tư nên thận trọng.
Giá vàng thế giới tăng hơn 60% từ đầu năm
Giá vàng thế giới vừa trải qua 1 tuần tăng bứt phá, liên tục phá vỡ kỷ lục và đạt đỉnh gần 4.380 USD/ounce. Tuy có cú sụt giảm mạnh vào phiên cuối tuần nhưng giá vàng thế giới tuần qua vẫn ghi nhận mức tăng lên tới 234,4 USD/ounce, tức tăng gần 6%. Giá vàng thế giới chốt tuần ở 4.250,8 USD/ounce.
Như vậy, giá vàng thế giới đã tăng 9 tuần tăng liên tiếp – chuỗi tăng dài nhất trong nhiều năm trở lại đây.
Lần gần nhất, giá vàng có chuỗi 9 tuần tăng là từ tháng 6/2020 đến tháng 8/2020. Thị trường vàng chưa bao giờ ghi nhận 10 tuần tăng liên tiếp.
Theo Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), tốc độ tăng giá lần này của kim loại quý màu vàng diễn ra rất nhanh. Cụ thể, giá vàng tăng từ 3.500 USD/ounce lên 4.000 USD/ounce chỉ trong 36 ngày, trong khi trung bình trước đây, mỗi bước tăng 500 USD của vàng phải mất tới 1.036 ngày.
Các chuyên gia phân tích cho biết trước đây, vàng mất gần 15 năm để tăng từ 1.000 USD/ounce lên 2.000 USD/ounce, còn hiện tại thì “cú nhảy” từ 2.000 USD/ounce lên 3.000 USD/ounce chỉ mất 14 tháng (tính đến giữa tháng 3).
Tính từ đầu năm đến nay, giá vàng thế giới đã tăng hơn 62%.
Giá vàng tăng vọt được thúc đẩy bởi sự hội tụ của nhiều yếu tố: căng thẳng địa chính trị, kỳ vọng cắt giảm lãi suất, hoạt động mua vào của các ngân hàng trung ương, xu hướng phi USD hóa và dòng vốn mạnh chảy vào các quỹ hoán đổi danh mục (ETF). Những bất ổn địa chính trị toàn cầu khiến các nhà đầu tư đổ xô vào kim loại quý, trong đó có vàng, như một kênh trú ẩn an toàn.
Các chuyên gia cho rằng nguyên nhân đầu tiên đến từ chính sách nới lỏng tài khóa và tiền tệ của các nền kinh tế chủ chốt. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cắt giảm lãi suất trong cuộc họp tháng 9 và có thể tiếp tục hạ thêm ít nhất 2 lần trong năm nay. Nhiều ngân hàng trung ương khác cũng tiến hành cắt giảm lãi suất. Việc này khiến dòng tiền giá rẻ chảy mạnh vào các tài sản trú ẩn như vàng.
Nguyên nhân thứ hai là đồng USD sụt giảm mạnh, mất gần 10% so với rổ tiền tệ kể từ đầu năm. Điều này khiến vàng càng trở nên hấp dẫn hơn.
Cùng với đó, căng thẳng địa chính trị leo thang, từ xung đột Ukraine – Nga đến bất ổn Trung Đông, cộng với cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung càng thúc đẩy nhu cầu tìm nơi trú ẩn an toàn.
Chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump, được áp dụng từ tháng 4 với hầu hết các đối tác thương mại, làm gia tăng bất ổn, khiến nhà đầu tư cá nhân và ngân hàng trung ương (như Trung Quốc, Ấn Độ) mua vàng mạnh mẽ.
Theo Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), khối lượng mua vàng hàng năm của các ngân hàng trung ương đã tăng hơn gấp đôi – từ khoảng 400 tấn/năm trước năm 2022 lên trên 1.000 tấn/năm hiện nay.
Các chuyên gia từ StockX cho rằng đây không phải là làn sóng mua vàng “trú ẩn trước suy thoái” truyền thống mà thay vào đó, các nước thể hiện mong muốn đạt được sự tự chủ về tài chính – hàng rào chống lại rủi ro địa chính trị và nguy cơ bị hạn chế tiếp cận tài sản dự trữ bằng USD.
Giá vàng tuần qua giảm vào cuối tuần nhưng kết quả khảo sát của Kitco về xu hướng tuần này cho thấy cả giới phân tích lẫn nhà đầu tư vẫn tin tưởng giá vàng sẽ tăng trở lại.
Đầu tháng này, Goldman Sachs nâng dự báo giá vàng tháng 12/2026 lên 4.900 USD/ounce từ mức 4.300 USD/ounce, do dòng vốn tăng mạnh vào các quỹ ETF vàng phương Tây và nhu cầu từ ngân hàng trung ương.
Một số dự báo cho biết giá vàng sẽ lên 5.000-6.000 USD/ounce ngay trong năm sau.
Tuy nhiên, rủi ro vàng lao dốc vẫn có nếu hệ thống tài chính và thương mại thế giới có sự thay đổi lớn. Nếu Fed đảo chiều tăng lãi suất để chống lạm phát, giá vàng sẽ chịu ảnh hưởng. Nếu niềm tin USD phục hồi, vàng có thể giảm 20-30% giống như đã xảy ra hồi năm 2011.
Nhà đầu tư nên làm gì?
Tại thị trường trong nước, giá vàng trong tuần từ 13-19/10 tăng mạnh theo xu hướng trên thị trường thế giới.
Chốt tuần qua, giá vàng miếng SJC được niêm yết ở mức 149,5-151 triệu đồng/lượng (mua vào – bán ra). So với cuối tuần trước đó (12/10), giá vàng miếng SJC đã tăng tới 8,7 triệu đồng/lượng ở chiều mua vào và 8,2 triệu đồng/lượng ở chiều bán ra.

Cùng xu hướng, giá vàng nhẫn cũng được điều chỉnh tăng mạnh trong tuần qua.
Giá vàng nhẫn tại Bảo Tín Minh Châu kết tuần ở mức 155,5-158,5 triệu đồng/lượng (mua vào – bán ra), tăng tới 17,1 triệu đồng/lượng ở cả hai chiều chỉ sau một tuần. Chênh lệch mua – bán vàng nhẫn giữ ở mức 3 triệu đồng/lượng.
Như vậy, chỉ trong một tuần, giá vàng trong nước ghi nhận mức tăng mạnh. Trừ đi mức chênh lệch mua vào – bán ra do các đơn vị kinh doanh niêm yết, nhà đầu tư vẫn có thể lãi tới 14 triệu đồng/lượng với vàng nhẫn tại Bảo Tín Minh Châu và lãi 6,7 triệu đồng/lượng với vàng miếng SJC.
Giá vàng miếng SJC đầu năm chỉ quanh mức 84 triệu đồng/lượng nhưng đến nay đã tiến sát 150 triệu đồng/lượng, tăng hơn 70%. Giá vàng nhẫn có thời điểm còn tăng nhanh hơn, phản ánh nhu cầu đầu tư nhỏ lẻ và tích trữ của người dân ngày càng gia tăng.
Nhu cầu đầu tư và tích trữ của người Việt Nam rất lớn, nhất là khi giá vàng quốc tế tăng, khiến giá vàng trong nước liên tục phá kỷ lục. Khi vàng thế giới tăng mạnh, tâm lý “sợ mất cơ hội” lan rộng, khiến giá vàng tăng nhanh.
Theo giới phân tích, tình trạng cầu vượt cung khiến giá vàng nội địa tăng nhanh hơn và cao hơn giá quy đổi từ vàng thế giới. Khoảng cách chênh lệch giữa vàng trong nước và thế giới nới rộng thì người mua chịu thiệt nếu mua ở mức giá nội địa cao trong khi giá thế giới giảm.
Mức chênh lệch giữa giá trong nước và thế giới phản ánh sự méo mó về cung cầu và cơ chế quản lý. Cơ quan quản lý cần xem xét tăng minh bạch hóa thị trường, tái cấp phép nhập vàng nguyên liệu có kiểm soát, thu hẹp chênh lệch để thị trường vàng vận hành lành mạnh.
Đưa ra lời khuyên cho các nhà đầu tư, TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính – ngân hàng cho rằng, cần tránh tâm lý “sợ bỏ lỡ”, tránh dao động tâm lý bởi những người xung quanh. Nhà đầu tư cần theo dõi chặt chẽ tin tức thị trường trên thế giới cũng như trong nước, đồng thời phân bổ vốn hợp lý, tránh “bỏ trứng vào một giỏ”.
Đặc biệt, người mua không nên có tâm lý “lướt sóng”, ăn xổi, muốn mua vàng để có lời nhanh. Tuyệt đối không vay mượn để đầu tư vàng bởi giá vàng có thể điều chỉnh bất cứ lúc nào.
PGS.TS Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP.HCM cảnh báo, nhà đầu tư không nên mua nhiều vàng ở thời điểm hiện tại vì giá vàng thế giới đang rất cao, áp lực chốt lời lớn. Những ai đã có vàng mà muốn giữ dài hạn thì nên giữ.
Minh Anh / Tri thức và cuộc sống