Chiều 23-1, buổi showcase giới thiệu dự án phim điện ảnh sẽ ra mắt vào dịp Tết Nguyên Đán 2024 – Sáng Đèn của đạo diễn Hoàng Tuấn Cường diễn ra tại cụm rạp Mega GS Lý Chính Thắng (212 Lý Chính Thắng, quận 3, TPHCM). Đã có rất nhiều những chia sẻ của dàn nghệ sĩ tham gia trong phim khiến cả người trong cuộc lẫn khách mời phải bồi hồi xúc động. Tuy nhiên, cũng có không ít tiếng cười bởi quá trình làm phim tuy cực mà vui.
Sự kiện có sự tham gia của bà Vũ Thị Bích Liên, đại diện nhà sản xuất Mega GS, đạo diễn Hoàng Tuấn Cường cùng đông đảo dàn diễn viên tham gia trong phim: NSƯT Hữu Châu, nghệ sĩ cải lương Chí Tâm, Bạch Công Khanh, Trúc Mây, NSUT Kim Tử Long, Lê Phương, Tiêu Minh Phụng, Lê Trang, Tuấn Dũng, Lam Tuyền…
Nặng lòng bởi 2 chữ cải lương
Đại diện NSX Mega GS – bà Vũ Thị Bích Liên chia sẻ, làm phim mong doanh thu là đương nhiên. Nhưng từ phim điện ảnh Vong nhi ra mắt vào mùa phim Tết 2023 đến Sáng Đèn bà không đặt nặng vấn đề kinh doanh và sẵn sàng lao vào những đề tài khó, không phải đề tài ăn khách trên thị trường. Theo bà Bích Liên bộ phim lần này “không có lý do gì để không làm”.
“Tôi là người gốc Bắc nhưng đã sống tại Sài Gòn từ năm 15 tuổi. Tôi là người yêu thích cải lương và đã từng làm nhiều phim liên quan đến đời sống của người miền Nam, đến cải lương. Do đó với tôi việc làm bộ phim Sáng Đèn là điều hết sức bình thường. Dù bộ phim có được khán giả đón nhận hay không tôi vẫn cảm thấy toại nguyện” – bà Bích Liên chia sẻ về lý do quyết định thực hiện bộ phim.
Theo đạo diễn Hoàng Tuấn Cường, anh luôn muốn tìm kiếm các đề tài mới lạ. Đặc biệt anh rất tấm đắc với đề tài cải lương vì đã chứng kiến nhiều mảnh đời, cả hào quang và sự cơ cực của các nghệ sĩ. “Tôi muốn mượn cải lương để kể câu chuyện về các đoàn hát, những con người trong đoàn hát. Tôi tin nó sẽ rất thú vị. Làm dự án này ngoài tính giải trí tôi cũng rất trân trọng vì cải lương là đặc trưng rất Việt Nam” – đạo diễn bày tỏ.
Khi được hỏi về ngân sách thực hiện bộ phim, bà Bích Liên cũng cho biết với bộ phim này hỏi về kinh phí không biết bao nhiêu. Theo bà, bộ phim tái hiện, dàn dựng rất nhiều bối cảnh sân khấu khác nhau, khán giả quần chúng lên đến hàng ngàn người. Ê-kíp muốn bao nhiêu bà sẵn sàng chi bấy nhiêu tiền.
Cải lương, nói như NSƯT Hữu Châu chính là sợi dây kết nối ông với đạo diễn Hoàng Tuấn Cường. Ông cho biết, sinh ra trong một gia tộc cải lương nên được đi học hát từ năm 11 tuổi với những người thầy, bằng vai với ông bà nội mình đồng thời cũng chính là thầy của cô chú, ba mẹ mình. Ông biết đến những giai điệu cải lương từ trong bụng mẹ, được nuôi lớn từ cải lương. Do đó, với bộ phim này theo ông đã tái hiện được một phần tương đối về những đoàn hát đi lưu diễn ngày xưa mà ông từng có cơ hội theo chân ba mẹ. Ông kể: “Tôi không chỉ đi theo những đoàn đại bang như: đoàn Thanh Minh – Thanh Nga, đoàn Kim Cương mà còn đi cả những đoàn nhỏ, đoàn tỉnh: Lan Dạ Ngọc, Hoa Lan… Tôi từng ngủ ở cả nghĩa địa khi theo chân ba mẹ đi thu tiền mỗi đêm vì bà nội cho cho mướn các xác gánh, gồm âm thanh, ánh sáng, phông bạt cảnh trí… Với phim Sáng Đèn có một số thứ trong ký ức của tôi được tái hiện, đặc biệt là những phân cảnh hát sân bãi. Vì nhớ lắm nên ở hậu trường tôi đã khóc mà không cho tụi nhỏ biết”.
Không chỉ NSƯT Hữu Châu, tất cả các diễn viên gạo cội lẫn các diễn viên trẻ trong phim đều cảm thấy may mắn, biết ơn khi có cơ hội tham gia một bộ phim điện ảnh có đề tài về cải lương như Sáng Đèn.
Theo nghệ sĩ Chí Tâm, khi nhận kịch bản ông không biết phía nhà sản xuất trước đó có nghĩ đến nghệ sĩ nào hay chưa. Tuy nhiên, khi đọc kịch bản ông ngỡ tác giả Tô Thiên kiều viết vai này cho chính mình. Nhân vật của ông là kép Cảnh Sơn, vốn hoạt động trong các đoàn hát nhưng sau đó khi lớn tuổi, không còn hát được nữa đã dùng tiếng đàn để trả ơn tổ nghiệp, lui về hậu trường dạy đàn – hát cho các em, các con.
“Khi xem lại các cảnh quay, dù không có mình trong đó nhưng vẫn khiến tôi vô cùng xúc động. Tôi đã sống trong đoàn hát từ khi còn nhỏ, khoảng 16 tuổi và trải qua rất nhiều đoàn hát khác nhau: Dạ quang châu, Tinh hoa… cho đến khi vì kinh tế khó khăn mà bị giã đoàn. Có những lúc vô cùng vất vả, phải trải chiếu ngủ ngoài đồng trên những nền cát, thậm chí phải cắm cọc trên cát để giăng mùng đi ngủ. Chính những phân cảnh trong phim làm cho tôi sống lại một thời tuổi thơ, một đời đi hát. Vì thấy hợp vai nên khi đọc kịch bản tôi đã hoan hỉ nhận lời ngay” – ông tâm sự.
Cũng là nghệ sĩ cải lương, NSƯT Kim Tử Long lần đầu kể những câu chuyện vô cùng hài hước. Anh hóm hỉnh chia sẻ, trước khi nhận lời nghĩ bản thân sẽ được đóng nhiều phân đoạn trong phim nhưng hoàn toàn “ngơ ngác” khi nhận kịch bản và nghe đạo diễn nói về vai của mình. Tuy nhiên, sau hơn 20 năm theo nghề anh tâm sự khi nghe bất cứ chương trình, bộ phim nào có hai chữ cải lương đều sẵn sàng nhận lời. Với Sáng Đèn, không cần biết vai diễn của mình là gì anh cũng nhận lời ngay. Thậm chí ngay cả khi cat-xê anh nhận được còn không bằng một đêm diễn của mình nhưng vui vì nghĩ đã có người làm về cải lương, đúng là cải lương.
Nói về những kỷ niệm vui trên trường quay NSUT Kim Tử Long tiết lộ thêm: “Với bộ Sáng Đèn tôi ngồi chờ từ sáng đến tối để quay chỉ một cảnh, được nói 1-2 câu. Ban đầu khi quay, ê-kíp báo chỉ 3 ngày nhưng thời gian sau này kéo dài đến 5 ngày mà vẫn chỉ có từng đó cảnh. Nhưng tôi luôn cảm thấy đây là sân chơi ý nghĩa và chưa bao giờ muốn phiền hà đạo diễn hay làm gì buồn lòng cho đoàn phim. Đi rồi mới thấy quay điện ảnh cực cỡ nào”. Anh cũng tin, sau bộ phim sẽ có thêm hàng triệu khán giả yêu thích cải lương và bộ phim chắc chắn có lời, đặc biệt trong bối cảnh người Việt đang rất thích xem phim Việt.
Cũng là một nghệ sĩ có gốc cải lương, nghệ sĩ Lam Tuyền chia sẻ khi xem những hình ảnh hậu trường, trích đoạn cô thấy quá giống bản thân mình và vô cùng xúc động. Những ký ức một thời đi đoàn tỉnh với những ký ức không bao giờ quên đều hiện về. Đặc biệt, giọng cô như nghẹn lại bởi có những ký ức đau thương của chính bản thân mà không dám nhớ lại. “Tôi chỉ muốn nói với mọi người nghệ sĩ đeo đuổi theo nghề hát không chỉ vì đam mê mà cả máu và nước mắt, không thể bỏ cuộc” – cô tâm sự.
Với những diễn viên còn lại, mỗi người đều có cơ duyên đặc biệt với cải lương cũng như bộ phim Sáng Đèn. Đó là câu chuyện về mơ ước được theo cải lương của Lê Phương, sau này lớn lên lại theo nghiệp diễn xuất nhưng cuối cùng cô vẫn được tổ nghiệp gọi về tham gia vai một cô đào hát trong phim. Với Tiêu Minh Phụng hay Tuấn Dũng, tham gia bộ phim còn là cơ hội để được trải nghiệm những kỷ niệm gắn liền với đoàn hát bởi bản thân đã được tiếp xúc từ khi còn trong bụng mẹ. Với diễn viên Kim Huyền, dù nhận được lời mời đúng một ngày trước khi phim bấm máy, cô không một chút đòi hỏi hay thấy chạnh lòng mà sẵn sàng nhận lời vì suốt 2 năm, cô đã âm thầm theo dõi đạo diễn Hoàng Tuấn Cường. Theo cô vào vai trong phim này chính là mơ ước của mình.
Vượt qua áp lực
NSƯT Hữu Châu hé lộ, suốt quá trình quay phim này vui không tưởng nhưng cực cũng vô cùng. Có một điều khiến ông ám ảnh mà không dám nói cho đạo diễn đó chính là những phân cảnh liên quan đến sông nước. Vì từng sém chết đuối một lần, trong phim lại có phân cảnh thuyền của đoàn bị đắm nên trong quá trình quay ông phải ráng, miệng luôn nói nam mô a di đà phật. Chính vì sự ám ảnh đó, phải quay xong xuôi ông mới dám hé lộ cho đạo diễn vì lúc nào cũng cảm thấy sợ.
Là cặp đôi chính của bộ phim, diễn viên Trúc Mây và Bạch Công Khanh tiết lộ, họ gặp không ít áp lực từ quá trình chuẩn bị cho đến khi phim bấm máy.
Trúc Mây cho biết, cô được gọi tham gia casting phim và không nghĩ mình sẽ được nhận vai hay có khả năng thực hiện vai diễn này vì nó quá khó. Trong phim, yêu cầu nhân vật của cô là một cô đào đẹp, hát hay, diễn giỏi và múa dịu dàng.
“Tôi không chuẩn bị trước gì nên khi được nhà sản xuất báo đậu vai, cảm xúc như vỡ òa, thậm chí còn tưởng mình đang mơ. Ngay sau đó, ê-kíp báo lên tập luôn. Mọi thứ đến vội vàng. Những ngày đầu nhận vai vui nhưng sau đó là nỗi lo đáng sợ bởi ngày nào cũng phải tập bài, tập múa. Là người con đất võ nên các động tác của tôi rất cứng, thua cả anh Bạch Công Khanh. Sau những buổi tập chung, tối về nhà tôi cũng phải tập tiếp để ôn lại bài hôm đó và chuẩn bị cho bài hôm sau. Tôi từng mất ăn mất ngủ khiến đạo diễn phải quở sao ốm, da xấu đi. Mỗi khi lên phim trường, làm đúng tôi mới được thở phào khi qua lần lượt từ kiếp nạn này đến kiếp nạn khác” – Trúc Mây tâm sự.
Áp lực với Bạch Công Khanh còn đến từ chính sự khó tính của đạo diễn Hoàng Tuấn Cường. Anh cho biết, trước đây từng cộng tác với đạo diễn của Vong nhi qua một số gameshow về âm nhạc. tuy nhiên cả hai ít va chạm với nhau. Tuy nhiên, khi vào vai chính trong Sáng Đèn anh thường xuyên bị đạo diễn la.
Anh bộc bạch: “Quá trình vào phòng thu cũng rất trầy trật. Để tái hiện các trích đoạn cải lương, tôi phải thu trước sau đó mới quay hình. Nhưng khi ra hiện trường quay xong về ghép tiếng lại không liên quan. Giai đoạn làm hậu kì về lại phải thu lại, làm đi làm lại nhiều lần để có kết quả tốt nhất”.
Diễn viên Tuấn Dũng cũng không tiếc lời “tố cáo” đạo diễn Hoàng Tuấn Cường. Anh cho biết, quá trình quay bộ phim này có nhiều kỷ niệm vui nhưng cũng không ít cực khổ và cả đau đớn. “Tôi thấy cực nhất là bị đạo diễn hành hạ, phân đoạn nào cũng có phân cảnh bay (sử dụng flycam) nhưng vẫn phải làm vì đó là trách nhiệm của một diễn viên”.
Diễn viên Trung Thảo – đồng thời cũng là người cố vấn về cải lương cho đoàn phim cũng tiết lộ, các diễn viên đều phải tập hát thật từ phòng thu cho đến khi ra hiện trường. Ngoài ra, họ còn phải tập cả vũ đạo rất cực để diễn ra phong thái nghệ sĩ cải lương. Trên phim trường, đạo diễn Hoàng Tuấn Cường cũng bắt họ phải hát thật để có cảm xúc đúng như nhân vật đang diễn.
Tuy nhiên, Bạch Công Khanh thừa nhận anh cũng cảm thấy may mắn vì được đạo diễn gò về diễn xuất liên tục và luôn phải tập trung cao độ. Không chỉ anh, hầu hết các diễn viên trẻ trong phim đều rất tự hào vì thông qua dự án này họ được học hỏi rất nhiều. Họ được các nghệ sĩ gạo cội trong phim chỉ dạy để vào vai hoàn thiện hơn.
Với diễn viên Trúc Mây, nhờ có sự chỉ dạy của mọi người nên khi lên sân khấu từ dáng đứng, điệu bộ của cô… đã mượt mà hơn. Diễn viên Tuấn Dũng cảm thấy trân quý vì khi đi quay với thầy Hữu Châu luôn được chỉ dạy chi tiết. Với Lê Phương, quá trình quay phim có nhiều cảnh khó, nguy hiểm và mất sức cô càng cảm nhận được các nghệ sĩ lớn quan tâm đến mình và vô cùng xúc động. Ngay cả với con gái cố NSUT Vũ Linh, dù tham gia bộ phim với vai rất nhỏ nhưng cô được học hỏi nhiều, chỉ dạy về diễn xuất trong lần đầu lấn sân điện ảnh.
Do đó, mong ước của tất cả ê-kíp đó là bộ phim sẽ được đón nhận, để nghệ thuật cải lương đến gần hơn với khán giả trẻ. Thậm chí, diễn viên Tiêu Minh Phụng còn mong bộ phim sẽ tiếp tục có phần 2. Sáng Đèn sẽ khởi chiếu tại các rạp trên toàn quốc từ ngày mùng 1 Tết Nguyên Đán 2024.
Huyền My / Điện Ảnh