14 ngày không thấy mặt trời của cán bộ in sao đề thi THPT

Sáng 14/6, chị Nguyễn cùng vài chục đồng nghiệp thuộc Đại học Bách khoa Hà Nội bước vào đợt cách ly 14 ngày để in sao đề thi THPT quốc gia năm 2018. Một ngày trước khi “bị nhốt”, người mẹ 39 tuổi lên thời khóa biểu chi tiết công việc cho từng thành viên trong gia đình: giờ nào bố đưa con đi hoạt động hè, ông bà sẽ đón cháu lúc nào, ở đâu… Không sống cùng ông bà nội – ngoại, lại là người chăm lo mọi sinh hoạt gia đình, những lúc công tác vắng nhà, chị lại bồn chồn lo lắng.

“Tôi phải chuẩn bị tâm lý trước cho con vì bé vốn quấn mẹ, sống tình cảm. Tôi dặn con rằng, mẹ đi làm nhiệm vụ quan trọng nên 2 tuần sẽ không liên lạc được; dặn con ở nhà phải cẩn thận khi tự làm mọi việc, lúc cần trợ giúp thì gọi điện cho ai…”, chị Nguyễn chia sẻ. Nhắc lại 3 mùa làm đề trước, lần nào cậu con trai duy nhất, năm nay đã 13 tuổi, cũng sụt sùi ôm chầm lấy mẹ, òa khóc, chị bỗng giọng nghẹn ngào.

Đề thi THPT quốc gia thuộc danh mục bí mật nhà nước độ tối quan trọng nên luôn được bảo mật kỹ lưỡng.

Chỉ có vào, không có ra

Mùa in sao đề những năm trước, chị Nguyễn cùng các đồng nghiệp vẫn được đưa vào căn phòng bị khóa, chìa do một cán bộ công an Hà Nội (PA83) giữ. Người này cùng một thanh tra của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội túc trực 24/24 tại cánh cửa ra vào duy nhất bị khóa đó. Trước khi bước vào căn phòng, cán bộ in sao đề phải để lại điện thoại di động và mọi thiết bị điện tử khác như máy tính xách tay, iPad…

“Phòng in sao kéo rèm kín mít, điện bật cả ngày. Các khe cửa dù chỉ nhỏ vừa đủ để đưa một tờ giấy mỏng qua, cũng được công an dán niêm phong kín và kiểm tra cẩn thận mỗi sáng. 14 ngày ở đây, cán bộ in sao đề thi không thể nhìn thấy mặt trời, bên ngoài nắng hay mưa họ cũng không biết”, Hiệu phó trường Đại học Bách khoa Hà Nội Trần Văn Tớp nói.

Trong Danh mục bí mật nhà nước độ tối mật của ngành Giáo dục và Đào tạo, mọi vấn đề về đề thi THPT quốc gia, địa điểm in sao… đều được liệt kê. Công tác bảo mật, an ninh khu vực làm đề (gồm cả ra đề và in sao đề), do đó được đặc biệt chú trọng. Nơi in sao được cách ly 3 vòng độc lập, các giao dịch như tiếp tế vật tư, thuốc men… chỉ có một chiều vào, không có chiều ra và luôn luôn dưới sự kiểm tra của công an thành phố Hà Nội.

Nếu bên trong phòng in sao xảy ra sự cố, Trưởng ban chỉ đạo là người duy nhất được bấm chuông và thông tin bằng miệng cho PA83. Cán bộ công an này sẽ thông báo sự việc cho ban chỉ đạo thi, thông qua chiếc điện thoại cố định duy nhất, có loa, ghi âm đặt trước cửa phòng in sao.

Giờ ăn, các nhân viên hậu cần ở khu vực cách ly vòng ngoài (vòng 3), dưới sự kiểm soát của công an, sẽ chuyển đồ ăn vào. Bát đũa là thứ duy nhất được chuyển ra sau đó. Mọi rác thải đều phải giữ lại, đựng trong một túi to, để kết thúc kỳ thi mới chuyển ra bên ngoài.

“Chúng tôi ăn ngủ, làm việc tại chỗ. Ban ngày vài chục con người đứng – ngồi in sao, ghép đề, dập ghim… Giờ ăn trưa, tối, những chiếc bàn được ghép lại để cứ 6 người ngồi ăn chung ở một mâm như ăn cỗ. Buổi đêm, các thầy trải chiếu xuống đất ngủ tập trung ở một góc phòng, cánh nữ ngủ một góc được quây kín”, một cán bộ kể.

Chia ca tắm giặt

Phòng in sao đề thi THPT quốc gia có khu tắm, vệ sinh khép kín. Mấy chục con người ở chung nên phải “chia ca” tắm, giặt. Hai giá nhôm không đủ chỗ treo quần áo, cán bộ phòng in sao phải tận dụng tối đa các khoảng trống để “chế” dây phơi, bật quạt hong đồ cả ngày. Sống nửa tháng trong điều kiện như thế, các thầy cô luôn lựa chọn trang phục gọn, nhẹ để vừa tiện thay giặt, vừa thoải mái làm việc.

“Mỗi ngày, cứ 7h30 chúng tôi bắt đầu in sao đề đến 12h thì nghỉ ăn trưa. Từ 13h cả phòng làm việc tiếp trong 6-7 tiếng rồi nghỉ ăn tối. Việc in sao sau đó tiếp diễn đến 22h, có hôm 24h mọi người mới nghỉ ngơi. Làm luôn chân, luôn tay như vậy suốt chục ngày nên được đặt lưng xuống, dù trên nền gạch, ai cũng nhanh chóng chìm vào giấc ngủ”, chị Nguyễn chia sẻ.

Việc in sao thông thường sẽ hoàn thành trước 1-2 ngày thí sinh làm thủ tục dự thi. Tuy nhiên, phải hết 2/3 thời gian diễn ra bài thi cuối cùng, cán bộ in sao mới được “thả”. Họ do đó có 4-5 ngày “không phải làm việc gì”. Để giải trí, các thầy cô khi ấy thường tụ tập bên nhau, lúc hát hò, khi tâm sự. Cuộc sống tập thể khiến những người ngày thường xa cách trở nên gần gũi, thấu hiểu, thân với nhau hơn.

Mùa in sao đề thi năm 2017, lần đầu tiên cán bộ được mang vào dụng cụ thể thao như vợt cầu lông, lưới đánh bóng… để chơi sau khi đề đã vận chuyển hết tới các điểm thi. Một số nữ cán bộ cầm theo sách, truyện, đồ đan lát, thêu thùa… để giải khuây lúc nhàn nhã.

Ngày thí sinh chính thức làm bài thi, những cán bộ tổ in sao đề cũng hồi hộp không kém phụ huynh, sĩ tử. Với chiếc tivi cắm ăng ten duy nhất đặt trong phòng cách ly, họ theo dõi không sót tin tức nào về kỳ thi THPT quốc gia bởi lo lắng lỡ đâu trong số vài trăm đề có tờ nào bị in lỗi…

Trong những ngày đã kết thúc việc in sao đề nhưng vẫn bị “nhốt”, nỗi nhớ nhà, thèm được hít khí trời, thấy ánh sáng tự nhiên… dâng cao trong lòng mỗi cán bộ in sao đề thi. “Khi cánh cửa phòng kín mở ra, tôi hít thật sâu không khí bên ngoài. Dù trời trưa tháng 6 của Hà Nội rất nóng bức, nhưng được ra ngoài sau 14 ngày trong phòng kín cảm giác của tôi rất khó tả. Tôi chỉ muốn di chuyển thật nhanh về nhà với con trai”, chị Nguyễn xúc động.

Việc in sao đề thi THPT quốc gia tuy vất vả, bị cách ly dài ngày, nhưng với chị Nguyễn và nhiều cán bộ khác, đây là trải nghiệm thú vị, vinh dự và tự hào bởi được góp công sức vào công việc quan trọng của quốc gia.

* Tên nhân vật đã được thay đổi.