Cầm bài bào chữa đã chuẩn bị sẵn, ông Thăng nói nhận trách nhiệm cho cấp dưới – những người không có động cơ cá nhân, vụ lợi mà chỉ làm theo chỉ đạo.
Ông Thăng cảm ơn chủ tọa phiên tòa đã điều hành phiên tòa dân chủ, cảm ơn các cơ quan tố tụng làm việc với tinh thần khẩn trương đưa vụ án ra xét xử đúng tinh thần pháp luật.
Ông nói đã hết sức lắng nghe và tôn trọng bảng luận tội của VKS nhưng có một số ý kiến. Giọng nói chậm, ngắt quãng, ông nói trong suốt quá trình tố tụng đã hết sức trách nhiệm khai báo, đã nhận trách nhiệm với cương vị người đứng đầu PVN. Ông nhận thấy mình chưa hoàn thành chức trách nhiệm vụ với vai trò là Chủ tịch HĐTV; thiếu kiểm tra, giám sát dẫn đến không phát hiện kịp thời những sai phạm, khuyết điểm cấp dưới, dẫn đền nhiều cá nhân vi phạm phải đưa ra truy tố ở phiên tòa này.
Ông nói không có ý đổ tội cho cấp dưới mà nhận trách nhiệm theo đứng chức năng của mình, nhận trách nhiệm cho cấp dưới từ tổng giám đốc PVN Phùng Đình Thực trở xuống – những cá nhân không có động cơ cá nhân, vụ lợi mà những người vì sự chỉ đạo của Chính phủ, HĐTV, HĐQT.
“Chính bị cáo dẫn đến nôn nóng, phạm tội”, ông nói.
Sự năng động, dám nghĩ dám làm có rủi ro pháp lý lớn
Ông Thăng nói khi nhận nhiệm vụ Bí thư Đảng ủy, chủ tịch HĐTV, PVN lúc đó đã mất đoàn kết nghiêm trọng. Các dự án trọng điểm đều bị chậm tiến độ. Ông đã cùng với tập thể, cố gắng hết mình để xây dựng PVN trở thành tập đoàn kinh tế mạnh, đầu tàu kinh tế cả nước.
Sau 7 năm, PVN có doanh thu, lợi nhuận lớn, chứng minh vai trò quan trọng của doanh nghiệp nhà nước, khẳng định chủ quyền đất nước trên biển. Các hoạt động dịch vụ của tập đoàn đã tăng trên 30%, Việt Nam đã đóng được giàn khoan trên biển và đưa được một số ít vào hoạt động. Mỗi năm tập đoàn có hàng trăm tỷ doanh thu từ dịch vụ, tiết kiệm được mỗi năm hàng tỷ USD, xuất khẩu khoảng 500-600 triệu USD.
“Trong bối cảnh hành lang pháp lý chưa đầy đủ, hoàn cảnh tập đoàn như vậy sự năng động quyết liệt, dám nghĩ dám với những vi phạm, khuyết điểm là mong manh, rủi ro pháp lý lớn. Tập đoàn phải tự xử lý bằng những văn bản cá biệt”, ông nói.
Luật sư nghi ngờ có việc định tội theo chức vụ với các sếp PVN
Trước đó, trong phần bào chữa cho cựu phó tổng giám đốc PVN Nguyễn Quốc Khánh, luật sư Nguyễn Văn Chiến cho hay việc buội tội thân chủ ông chỉ ngắn gọn trong hơn 10 dòng. Nhiều nhiều tài liệu, chứng cứ đã được thẩm vấn, ông chờ đợi được VKS đưa ra đầy đủ song không thấy lời buộc tội nào dựa trên cơ sở khoa học pháp lý.
“Với một nền pháp chế văn minh thì phải đảm bảo nguyên tắc suy đoán vô tội, chứng cứ nào để chứng minh ông Nguyễn Quốc Khánh có hành vi cố ý làm trái…?”, ông Chiến nói và mong HĐXX xem xét khách quan, đầy đủ những hồ sơ đã được các luật sư dày công tìm ra và xuất trình.
Theo ông Chiến, tại vụ án này chia hành hai nhóm hành vi của các bị cáo. Một nhóm ở không liên quan trực tiếp tới việc thực hiện dự án Nhiệt điện Thái Bình 2 và nhóm ở công ty con PVC. Nếu xét tất cả là đồng phạm như cáo trạng đang quy kết, ông cho rằng là không phù hợp.
Ông Chiến cho rằng hành vi của các bị cáo chỉ liên quan đến việc thiếu trách nhiệm vì thế truy cứu trách nhiệm về tội Cố ý làm trái quy định nhà nước về quản lý kinh tế (điều 165 Bộ luật Hình sự 1999) là không phù hợp. Hơn nữa, điều luật này hiện không còn trong Bộ luật hiện hành 2015. “Áp dụng nguyên tắc có lợi cho bị cáo, phải xem có điều luật nào có hành vi tương ứng với tội cố ý làm trái và tôi thấy chưa đúng với tội nào trong Bộ luật Hình sự 2015”.
Luật sư Chiến nói rằng ông Khánh không tư lợi, không tham ô trong dự án này nhưng đã nhận trách nhiệm trong quản lý, thể hiện sự ăn năn, hối hận; hơn thế còn chủ động khắc phục hai tỷ đồng. Việc VKS nói ông Khánh “quanh co chối tội, chỉ nhận một phần trách nhiệm” là không đúng, bởi Luật Tố tụng Hình sự không có từ nào nêu về việc “quanh co chối tội”.
“Các bị cáo được quyền khai hoặc không khai, vậy sao bảo họ phải nhận tội, tội là tội gì?”, ông Chiến nêu quan điểm bào chữa và cho hay ở giai đoạn điều tra, ông Khánh vẫn đang là Đại biểu quốc hội, mỗi lần triệu tập đều có mặt đầy đủ, do vậy “không thể nói là không hợp tác điều tra”.
“Để thân chủ tôi đứng ở vai trò thứ ba trong vụ án, sau chủ tịch HĐQT và tổng giám đốc, phải chăng đây là vụ án xét xử theo chức vụ?” ông Chiến khép lại phần bào chữa và đề nghị cho cựu phó tổng giám đốc PVN Nguyễn Quốc Khánh được tại ngoại.